جشن هایی قدیمی و شاید بعضی از آنها به فراموشی سپرده شده:)!
جشن های ایرانی در تاریخ ایران باستان، برگزاری جشن‌های ایرانی از اهمیت زیادی برخوردار بوده‌اند. دین مردم ایران باستان، دین زرتشتی بود که مهم‌ترین مفاهیم آن نکوهش بدی و پاسداشت نیکی است. بر این اساس مردم ایران باستان جشن‌های گسترده‌ای برای نکوداشت نیکی و برقراری اتحاد و همدلی میان خود برگزار می‌کردند. ریشه اوستایی کلمه جشن «یسن» و به معنی ستایش و پرستش است که ماهیت جشن‌های زرتشتی را نشان می‌دهد. جشن‌های ایران باستان به مناسبت‌های مختلفی برگزار می‌شدند. بخش قابل‌توجهی از این مراسم را جشن‌های ماهانه و گاهنبار تشکیل می‌دادند. در این جشن‌ها ایرانیان، امشاسپندان اهورامزدا را ستایش می‌کردند. امشاسپندان، فضیلت‌ها و صفات پاک اهورامزدا هستند. در تقویم ایران باستان هر روز نامی داشت و هم نام شدن یک روز و یک ماه همان زمان، سبب برگزاری جشن ماهانه در آن روز می‌شد و به این ترتیب هر ماه جشن مخصوص به خود را داشت که شرح مختصری از آنها را در ادامه می‌آوریم. جشن‌های گاهنبار نیز در روزهای آفرینش عالم به دست اهورامزدا برپا می‌شدند.
💃🏼جشن تیرگان💃🏼 جشن تیرگان از مهم‌ترین جشن‌های ایران باستان است که در تاریخ سیزدهم تیر ماه برگزار می‌شود. در طول سالیان اخیر «برگزاری جشن تیرگان در برخی استان‌ها» به‌عنوان یکی از میراث معنوی کشور در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. جشن تیرگان در فراهان استان مرکزی و جشن تیرگان در استان گیلان که با نام «تیرماسینزه» شناخته می‌شود، در این فهرست به چشم می‌خورند. ✅دو روایت مختلف به فلسفه جشن تیرگان اشاره می‌کنند. در روایت نخست، جشن تیرگان در سالروز رها شدن تیر از کمان آرش کمانگیر برای مشخص کردن مرز میان سرزمین‌های ایران و توران برگزار می‌شود. طبق این روایت، آرش در این روز با قدرت زیاد، از بالای کوه دماوند برای پایان دادن به جنگ میان ایران و توران، تیری پرتاب کرد که به هدف رسیدن آن نیمی از روز به طول انجامید. روایت دیگر به روز نبرد فرشته باران یا «تیشتر» با دیو خشک‌سالی یا «اپوش» اشاره می‌کند. در این نبرد نخست تیشتر مغلوب دیو خشک‌سالی می‌شود؛ اما عاقبت، با یاری گرفتن از اهورامزدا، می‌تواند اپوش را شکست دهد. در بعضی از کتاب‌های تاریخی ایران باستان از دو روز تیرگان کوچک و بزرگ نام برده‌اند که به‌ترتیب زمان پرتاب تیر آرش و روز اعلام محل فرود آمدن آن هستند. 🌷از برجسته‌ترین آیین جشن تیرگان می‌توان آب‌پاشی، فال کوزه و دستبند تیر و باد را نام برد. آب‌پاشی به یکدیگر، در کنار رودها انجام می‌شد و برای رفع گرمای تیر ماه بود. برای اجرای مراسم فال کوزه، کوزه‌ای سبز رنگ را از آب پر می‌کردند و پس از نیت کردن، هریک از حاضران وسیله‌ای مانند انگشتر را در کوزه می‌انداخت و سپس کوزه را به پای درختی می‌بردند. در این وقت با شعر خوانی بزرگ‌ترها دختر جوانی اشیای داخل کوزه را خارج می‌کرد. هم‌زمانی هر شعر با خارج شدن وسیله‌های داخل کوزه، تعبیری برای نیت صاحب آن محسوب می‌شد. دستبند تیر و باد نیز ریسمانی بافته شده از هفت رنگ بود که پس از نیت کردن، ۹ روز به مچ دست می‌بستند و سپس آن را در حالی که شعر زیر را زمزمه می‌کردند، بر بلندی به باد می‌سپردند. 🎀تیربرو، باد بیا، غم برو، شادی بیا محنت برو، شادی بیا، خوشه مرواری بیا🎀 جشن تیرگان در حال حاضر نیز یکی از متداول‌ترین جشن‌ها بین ایرانیان و زرتشتیان جهان است که در نقاط مختلف آن را در یکی از تاریخ‌های یکم تا سیزدهم تیرماه برگزار می گردد.
💃🏼جشن سپندارمذگان💃🏼 «سپندارمذ» روز پنجم از ماه اسفند و زمان برگزاری جشن سپندارمزگان یا اسفندگان بود. در این جشن الهه نگهبان بانوان پارسا و نیکخواه ستایش می‌شد. بعدها در زبان فارسی این مراسم را با نام جشن «مردگیران» می‌شناختند. در این جشن مردان برای بانوان خود هدیه تدارک می‌دیدند و آنان را گرامی می‌داشتند. ✅اسفند یا سپندارمذ به معنی فروتنی و پاکی و یکی از امشاسپندان اهورامزدا است. در این روز تواضع، بردباری و محبت اهورامزدا را ستایش و زن را به‌عنوان نشانه‌ای از این صفت‌های ایزد نکوداشت می‌کردند. از طرف دیگر امشاسپند سپندارمذ، الهه باروری و زایش در زمین نیز هست و به همین سبب این روز را روز زن در زمان ایران باستان می‌دانستند. 🎀از آداب این روز پوشیدن لباس‌های فاخر و زیبا توسط زنان و بر تخت نشستن و فرمانروایی بانوان در منزل بوده است. محبت و عشق مفاهیم اصلی این جشن بودند و در سال‌های اخیر نیز در فرهنگ ایرانی از این روز با نام روز عشق یاد می‌شود. در حال حاضر نیز زرتشتیان این روز را با عنوان روز زن و مادر برگزار می‌کنند و در بعضی شهرها مانند یزد و روستاهای اطراف آن، این مراسم باشکوه بسیار برپا می‌شود. جشن «نوروز رودها» نیز دیگر جشن اسفند ماه بوده است که آن را در تاریخ ۱۹ اسفند برگزار و در آن رودها را پاکسازی و عطر و گلاب پاشی می‌کردند
💃🏼جشن نوروز💃🏼 جشن نوروز از زمان ایران باستان تاکنون از مهم‌ترین جشن‌های ایران زمین به شمار می‌رفته است. این جشن هم‌زمان با آغاز فروردین ماه برگزار می‌شود و زمان آغاز سال نو شمسی است. در زمان‌های گذشته نوروز به دو بخش نوروز کوچک و نوروز بزرگ تقسیم می‌شد و روز اول فروردین ماه، نوروز کوچک نام داشت. پنج روز نخست فروردین ماه نیز زمان برگزاری جشن‌های سال نو بود و به‌صورت همگانی برگزار می‌شد. 🎀در زمان باستان، ایرانیان نوروز را زمان تعیین سرنوشت سال پیش رو می‌دانستند و معتقد بودند روح درگذشتگان آنها در این روز به خانه برمی‌شود. روز ششم فروردین روز نوروز بزرگ بود و در تقویم زرتشتیان باستان، خرداد روز نامیده می‌شد. زرتشتیان این روز را زمان تولد پیامبر خود می‌دانستند و گرامی می‌داشتند. خرداد روز در میان ایرانیان باستان به آناهیتا، الهه آب منسوب بود. ✅از مهم‌ترین آداب نوروز از گذشته‌های دور تا به امروز، بر پایی سفره‌های رنگین بود که در گذشته هفت شین نام داشت و به مرور زمان به هفت سین تبدیل شد. هفت سین سفره نوروز شامل سبزه، سمنو، سرکه، سیر، سماق، سنجد و سیب است؛ البته در منابع مختلف از سکه نیز به‌عنوان یکی از اجزای این سفره یاد می‌شود. 🌷از دیگر آیین برگزاری نوروز می‌توان به کاشت دانه‌ها برای سبز شدن در آغاز سال نو، مراسم آب پاشی، آواز خواندن میرها، عیدی دادن و عیدی گرفتن و دید و بازدید از آشنایان، اشاره کرد. «میر» همان حاجی فیروز امروزی است که از چند روز مانده به سال نو در خیابان‌ها نوید بهار می‌دهد. روز سیزدهم ماه فروردین که «تیر» نام داشت در فروردین روز «سیزده به در» بود که از دیگر جشن‌های باستانی ایران به شمار می‌رود. در این روز مردم به دامان طبیعت می‌رفتند و با شادی و سرزندگی، جشن‌های نوروز را به پایان می‌رساندند. امروزه نیز آیین روز سیزدهم فروردین برگزار می‌شود و سبزه نوروز را در این روز با نیت برای خوشبختی در سال پیش رو گره می‌زنند. ✅جشن باستانی نوروز در روز اول فروردین ماه در نقاط مختلف جهان برگزار می‌شود. این جشن با حضور نماینده کشورهای ایران، هند، ترکیه، آذربایجان، پاکستان، ازبکستان، قرقیزستان، تاجیکستان، افغانستان، ترکمنستان و عراق، در فهرست میراث معنوی یونسکو به ثبت رسیده است.
💃🏼جشن های آتش در ایران باستان(چهارشنبه سوری)💃🏼 آتش در زمان ایران باستان مهم‌ترین عنصر طبیعی جهان در میان چهار عنصر آب، باد، خاک و آتش به شمار می‌رفت. محل ستایش اهورامزدا برای زرتشتیان آتشکده‌ها بود و همین امر اهمیت آتش برای زرتشتیان را به‌خوبی نشان می‌دهد. بر همین اساس ایرانیان باستان جشن‌های سنتی زیادی بر مبنای نکوداشت آتش برگزار می‌کردند. در میان این جشن‌ها، اردیبهشتگان، شهریورگان و آذرگان که از جشن‌های ماهانه در ایران باستان بودند نیز قرار می‌گیرند که در قسمت‌های قبل به معرفی آنها پرداختیم. در این قسمت نیز چند جشن آتش معروف در زمان ایران باستان را معرفی می‌کنیم
اگر پسندیدی، لایک کن و به سازنده انرژی بده!
