آبله مرغان چیست؟

آبله مرغان از دسته بیماری‌های ویروسی و شایع در دوران کودکی می‌باشد که همراه با ایجاد بثورات جلدی و خارش شدید ظاهر می‌شود. این بیماری شدیدا واگیر دار بوده و می‌تواند از افراد بیمار به افراد سالم منتقل شود.

آبله مرغان یک نوع از بیماری‌های ویروسی است که در اثر عفونت با ویروس واریسلا زوستر (VZV) به وجود می‌آید. این بیماری ویروسی، بثورات پوستی ایجاد می‌کند که با تاول‌های کوچک، همراه با خارش شروع شده و در نهایت تبدیل به جوش می‌شود، شروع علائم از قسمت‌های صورت، پشت و سینه است. حدود ۲۵۰ تا ۵۰۰ تاول در بدن افراد ظاهر می‌شود.

تقریبا ۱۰ تا ۲۱ روز بعد از در معرض ویروس آبله مرغان قرار گرفتن، تاول‌های خارش دار بر روی نقاط بدن ظاهر می‌شوند. که این شرایط، تقریبا ۵ تا ۱۰ روز طول می‌کشد. ۱ تا ۲ روز قبل از ظاهر شدن بثورات جلدی، علائمی از قبیل؛ تب و لرز، سردرد، بی‌اشتهایی و خستگی و احساس ضعف به وجود می‌آید. خارش از علائم اولیه آبله مرغان است.

ابتلای بزرگسالان به این بیماری ویروسی از شدت بیشتری نسبت به کودکان برخوردار است. از زمان ابتلا به بیماری تا ظاهر شدن علائم حداکثر ۲۱ روز طول می کشد و پس از ۱۰ روز بهبودی حاصل می‌شود. فرد بیمار به راحتی می‌تواند از طریق سرفه، عطسه و همچنین زخم‌های بثورات پوستی خود، سایر افرادی که با او از نزدیک در ارتباط هستند را هم مبتلا کند.

افراد باید با دیدن علائم و ایجاد خارش در قسمت‌های مختلف خود، حتما جهت معاینه و تشخیص به پزشک مراجعه نمایند، زیرا در این صورت می‌توانند هم از شدت بیماری خود بکاهند و هم از انتقال آن به دیگران خودداری کنند.

بثورات پوستی آبله مرغان از هنگام ظاهر شدن بر روی پوست، سه مرحله را طی می‌کنند: در طی چند روز اولیه برجستگی‌های قرمزی بروز می‌کند. سپس این برجستگی‌ها به تاول‌های پر از مایع تبدیل می‌شوند که به راحتی باز شده و نشت می‌کنند. بعد از این دو مرحله، پوسته‌هایی تاول‌های شکسته را می‌پوشاند و چند روز طول می‌کشد تا بهبودی حاصل شود.

بثورات ممکن است طی چند روز ظاهر شوند که هر سه مرحله، برجستگی، تاول و ضایعات پوستی را حتما طی می‌کنند. تا زمانی که تمام تاول‌های پوستی باز نشوند، امکان انتقال بیماری به افراد سالم وجود دارد. و معمولا از زمان ظاهر شدن علائم تا خوب شدن آن‌ها، ۵ تا ۱۰ روز طول می‌کشد.

عفونت آبله مرغان در بزرگسالان ممکن است با سرگیجه، ضعف، تپش قلب، لرزش بدن همراه باشد، که در صورت شدیدتر شدن عفونت، استفراغ، سرفه‌های مکرر، سفتی گردن و همچنین تب بالای ۳۸.۹ درجه سانتی گراد مشاهده می شود.

علائم آبله مرغان در نوجوانان بیماری آبله مرغان در کودکان معمولا به صورت خفیف ظاهر می‌شود و از بیماری‌های شایع در زمان کودکی محسوب می‌شود، ابتدا علائمی مانند سرماخوردگی در فرد احساس می‌شود و ممکن است آبریزش بینی یا حتی سرفه و عطسه نیز مشاهده شود. ولی در موارد شدید آن بثورات جلدی ممکن است کل بدن را درگیر کنند. ایجاد ضایعات چشمی و گوشی نیز در اثر این بیماری مشاهده شده است.

علائم آبله مرغان در بزرگسالان از خطرناک‌ترین بیماری‌های ویروسی برای بزرگسالان، آبله مرغان است. علائم آبله مرغان در بزرگسالان، بسیار شدیدتر از نوجوانان و کودکان است، همچنین مرگ و میر و خطر بستری شدن در بزرگسالان ۲۵ درصد بیشتر از کودکان است.

عوامل ایجاد بیماری آبله مرغان آبله مرغان یک نوع عفونت ویروسی است، که در اثر عوامل زیر به وجود می آید: تماس مستقیم با بثورات پوستی فرد مبتلا به آبله مرغان، باعث انتقال بیماری به سایر افراد می شود. استشمام سرفه و عطسه‌ای که از فرد بیمار در هوا منتقل می‌شود به سرعت افراد نزدیک را به آبله مرغان مبتلا می‌کند.

عوارض ابتلا به آبله مرغان با وجود اینکه آبله مرغان یک بیماری خفیف است، اما می‌تواند منجر به عوارض جدی از جمله: ذات الریه، کمبود آب بدن، آنسفالیت، سندرم شوک سمی، عفونت پوستی از نوع باکتریایی، عفونت بافت‌های نرم، عفونت استخوان‌ها، عفونت مفصل و همچنین جریان خون، سندرم در کودکان و نوجوانانی که سابقه مصرف آسپرین دارند و همچنین مرگ شود. از عوارض شدیدی که افراد مبتلا به آبله مرغان ممکن است سال‌های بعد از بهبودی به آن دچار شوند، ظاهر شدن عارضه ی زونا می‌باشد. به وجود آمدن این عارضه به دلیل باقی ماندن ویروس عامل آبله مرغان در سلول‌های عصبی فرد مبتلا شده به این بیماری است. عارضه زونا سال ها بعد از بهبودی بیماری، به صورت تاول‌های دردناک و کوتاه مدت، بر روی بدن این افراد ظاهر می‌شود. عارضه زونا بیشتر در افراد بزرگسال و مسن و همچنین افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند به وجود می‌آید. درد تاول های زونا ممکن است پس از بهبودی هم وجود داشته باشد.

مزایای بیماری آبله مرغان: از مزایای این بیماری ویروسی ایمن شدن تمام افرادی است که یک بار به این بیماری مبتلا شده‌اند. همچنین واکسینه شدن علیه آبله مرغان، ایمنی کاملی را در برابر ویروس عامل آن ایجاد می کند.

چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به آبله مرغان هستند؟ نوزادانی که مادر آنها هرگز به آبله مرغان مبتلا نشده و علیه این بیماری هم واکسیناسیون دریافت نکرده است. زنان بارداری که هرگز به بیماری آبله مرغان مبتلا نشده اند. افراد سیگاری نوجوانان و بزرگسالان افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، از جمله: بیماران سرطانی با سابقه شیمی درمانی بیماران مبتلا به آسم و همچنین مصرف‌کننده داروهای استروئیدی

با وجود اینکه ابتلای مجدد به آبله مرغان نادر است ولی معدود افرادی از جمله: افراد مبتلا به بیماری ایدز و همچنین کسانی که سیستم ایمنی آن‌ها توسط مصرف داروهای خاص سرکوب شده است، افرادی که به نسبت به داروی نئومایسین حساسیت دارند، ممکن است برای بار دوم نیز به این بیماری مبتلا شوند.

پیشگیری از بیماری آبله مرغان و زونا اولین و بهترین راه پیشگیری از ابتلا به بیماری آبله مرغان، واکسیناسیون است. واکسن آبله مرغان در دو نوبت و دو دوز تجویز می‌شود و طبق تحقیقات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های کشور آمریکا، ۹۸ درصد از کسانی که هر ۲ دوز این واکسن را به موقع دریافت می‌کنند به ایمنی صد در صد در برابر ابتلا به آبله مرغان دست پیدا می‌کنند.