تاریخچه کامپیوتر

دستگاه ها‌ی محاسباتی اولیه مردم قبل از اختراع کامپیوترها از چوب، سنگ و استخوان به عنوان ابزار شمارش استفاده می‌کردند که با پیشرفت تکنولوژِی و عقل انسان، دستگاه‌های محاسباتی بیشتری توسعه یافتند مانند چرتکه (Abacus) چرتکه در حدود 4000 سال پیش توسط چینی‌ها اختراع شد. این وسیله دارای یک قفسه چوبی با میله‌های فلزی است که مهره‌هایی به آن‌ها وصل شده است. اپراتور چرتکه مهره‌ها را طبق دستورالعمل‌های خاصی حرکت می‌دهد تا محاسبات حسابی کامل شود. چرتکه هنوز در برخی از کشورها مانند چین، روسیه و ژاپن استفاده می‌شود.

ویژگی های اصلی کامپیوترهای نسل اول در کامپیوترها‌ی نسل اول (1950-1940)، از لوله های خلاء (Vacuum Tubes) به عنوان اجزای اصلی و برای حافظه، از درام‌های مغناطیسی و نوارهای مغناطیسی استفاده می‌کردند. در این دهه زبان ماشین برای استفاده از رایانه توسعه یافت. این کامپیوترها برق زیادی مصرف می‌کردند و در عوض گرمای زیادی تولید می‌کردند. سرعت این ماشین‌ها بسیار آهسته و اندازه آن‌ها بسیار بزرگ بود (اغلب کل اتاق را اشغال می‌کردند). آنها بیشتر به سیستم‌عامل‌های دسته‌ای و کارت‌های پانچ متکی بودند و ورودی و خروجی کامپیوتر آنها، کارت‌های پانچ شده و نوار کاغذی بود. کامپیوترها‌ی ENIAC، UNIVAC1، IBM 650، IBM 701 و غیره نمونه‌ها‌یی از این دهه هستند

ویژگی های اصلی کامپیوترهای نسل دوم کامپیوترهای نسل دوم (1960-1950)، به عنوان عصر کامپیوترهای ترانزیستور (Transistors) معرفی شده بودند. ترانزیستورها‌ی ارزان، فشرده با مصرف انرژی کمتر جایگزین لوله‌های خلاء شدند. در این نسل از هسته‌های مغناطیسی به عنوان حافظه اولیه و دیسک مغناطیسی و نوارها به عنوان ذخیره ثانویه استفاده می‌شد. در رایانه ها‌ی نسل دوم از زبان اسمبلی و زبان‌های برنامه نویسی مانند COBOL و FORTRAN و سیستم‌عامل‌های پردازش دسته‌ای و چند برنامه‌نویسی استفاده می‌شده است. بهبود قدرت و سرعت و قابلیت اطمینان بیشتر وهمچنین تولید گرمای کمتر و اندازه کوچکتر از ویژگی‌های این دهه است. اما کامپیوتر نسل دوم، هنوز برای ورودی و خروجی خود به کارت‌های پانچ و نوار مغناطیسی متکی بودند.

ویژگی های اصلی کامپیوترهای نسل سوم در کامپیوترهای نسل سوم (1970-1960)، به جای ترانزیستور از آی سی (Integrated Circuits) یا به اختصار IC استفاده می‌کردند. آی سی واحد، از تعداد زیادی ترانزیستور تشکیل شده است که باعث افزایش قدرت کامپیوتر و کاهش هزینه‌ها می‌شود. در این نسل کامپیوترها قابل اعتمادتر، کارآمدتر و از نظر اندازه کوچکتر شدند (آنها را مینی رایانه‌ها می‌نامیدند) همچنین به‌جای کارت‌های پانچ شده و پرینت‌های چاپی، کاربران از طریق صفحه کلید، مانیتور و رابط‌های یک سیستم‌عامل با رایانه‌های نسل سوم ارتباط برقرار می‌کردند. زبان های برنامه نویسی این نسل FORTRAN، BASIC، Pascal، COBOL و C بودند. کامپیوترها‌ی IBM 360، IBM 370، PDP(Personal Data Processor)، UNIVAC 1108 و غیره نمونه هایی از این دهه هستند.

ویژگی های اصلی کامپیوترهای نسل چهارم اختراع ریزپردازنده ها (Microprocessor) نسل چهارم رایانه ها را در سال (1970)، به همراه آورد. این نسل از فناوری VLSI و ریزپردازنده، استفاده می‌کردند. این تراشه‌ها رایانه‌های این نسل را فشرده‌تر، قدرتمندتر، سریع‌تر و مقرون به صرفه‌تر کردند. همچنین باعث ارتقاء دستگاه‌های ورودی و خروجی، صفحه کلید، دستگاه‌های اشاره گر، اسکن نوری، مانیتور و چاپگر شدند. PYTON، #C ، JAVA، JAVA SCRIPT، Rust، KOTLIN نمونه ای از زبان های برنامه نویسی این نسل هستند. کم کم ریزپردازنده‌ها از قلمرو رایانه‌های رومیزی خارج شدند، چه بسا محصولات روزمره، روز به روز شروع به استفاده از تراشه‌های ریزپردازنده کردند که این قدرتمندتر شدن رایانه‌های کوچک، مزیتی شد برای متصل کردن آن‌ها به یکدیگر و ایجاد شبکه های کامپیوتری (Computer Networks) که در نهایت این سیر تکامل منجر به توسعه اینترنت شد. کامپیوترهای IBM PC، STAR 1000، APPLE II، Apple Macintosh و غیره در این دهه هستند

ویژگی های اصلی کامپیوترهای نسل پنجم فناوری کامپیوتری نسل پنجم (حال و آینده)، مبتنی بر هوش مصنوعی هنوز در حال توسعه است. کامپیوترهای نسل پنجم از فناوری ULSI و روش پردازش موازی استفاده می‌کنند. این کامپیوترها قابل حمل در اندازه‌ها‌ی کوچک هستند و ظرفیت ذخیره‌سازی زیادی دارند و شامل دستگاه‌های ورودی و خروجی مانند صفحه کلید، مانیتور، ماوس، پد لمسی، صفحه لمسی، قلم نوری، ورودی گفتار (تشخیص صدا و گفتار)، اسکنر و چاپگر می‌باشند. کامپیوترهای Desktops، Laptops، Tablets، Ultra Book، Smartphones، Chrome Book و غیره از این دهه هستند.