آستیگمات چیست؟

آستیگمات چشم آستیگمات یک مشکل شایع بینایی است که به دلیل خطا در شکل قرنیه ایجاد می شود. این عارضه هم درست مانند نزدیک‌بینی و دوربینی، یکی از مشکلاتی است که افراد را مجبور به استفاده از عینک می‌کند. علت به‌وجود آمدن این عارضه کاملا معلوم نیست. برخی از افراد به‌طور مادرزادی و بعضی دیگر به‌صورت اکتسابی به آستیگماتیسم دچار می‌شوند.

آستیگمات در زبان انگلیسی:در زبان انگلیسی، آستیگمات، آستیگماتیسم یا کژبینی، Astigmatism نامیده می‌شود.آستیگمات چیست؟ آستیگمات بودن فرد به معنای آن است که عدسی یا قرنیه چشم وی شکل نامنظمی داشته یا کره چشم او کاملا گرد نیست. در شرایط ایده‌آل، کره چشم درست شبیه یک توپ گرد است. بنابراین، نور وارد شده در چشم به صورت مساوی و منظم شکسته شده و دید واضحی را به‌وجود می‌آورد. اما اگر کره چشم به اندازه کافی گرد نبوده و شبیه توپ فوتبال آمریکایی باشد چه اتفاقی می‌افتد؟ در این صورت، نور بیش‌تر از یک جهت خم می‌شود. این به معنای آن است که فقط بخشی از یک شئ در کانون توجه قرار می‌گیرد و سایر قسمت‌ها ممکن است مبهم و تار به‌نظر برسد. در حالت کژبینی، معمولا ابعاد کره چشم نامتقارن بوده یا ناهمواری قرنیه یا عدسی اجازه نمی‌دهد نور به درستی منکسر شود. این امر منجر به تاری دید می‌شود.

آستیگماتیسم معمولا با نزدیک‌بینی (myopia) یا دوربینی (hyperopia) توام است. این سه عارضه با عنوان عیوب انکساری چشم شناخته می‌شوند. دلیل این امر هم آن است که همه این موارد با نحوه شکست یا انکسار نور ارتباط دارند. استفاده از عینک یا لنز مناسب و جراحی می‌تواند به برطرف کردن این عارضه کمک کند. بنابراین، برای مقابله با این مشکل لازم است به پزشک مراجعه کرده.

علائم آستیگمات چیست؟شایع‌ترین علائم ضعیفی چشم و کژبینی عبارتند از:تاری دید یا تحریف دید.خستگی چشم.سردرد.مشکل دید در شب.دوبینی.حساسیت و سوزش مداوم چشم

عوامل موثر در بروز آستیگمات یا کژبینی عارضه کژبینی در اغلب افراد به‌صورت مادرزادی بروز می‌کند. با این حال، علت این امر هنوز مشخص نیست. در سایر موارد، کژبینی می‌تواند در اثر آسیب‌دیدگی چشم، ابتلا به برخی بیماری‌ها یا انجام بعضی جراحی‌ها ایجاد شود. در موارد نادر، وضعیتی به نام کراتوکونوس یا قوز قرنیه (keratoconus) در بروز Astigmatism موثر خواهد بود. قوز قرنیه با نازکی بخشی از قرنیه و مخروطی شدن کره چشم همراه است و موجب کژبینی می‌شود. برای بهبود دید ناشی از وجود عارضه کراتوکونوس، پزشک معالج معمولا لنز تجویز می‌کند.

روش تشخیص کژبینی: به‌طور معمول، نشانه‌های Astigmatism به تدریج ظاهر می‌شوند. بنابراین، توصیه می‌کنیم در صورت مشاهده تغییر در بینایی به چشم پزشک مراجعه کرده وتست آستیگمات چشم را انجام دهید. پزشک معالج با استفاده از ابزارها و روش‌های گوناگونی وضوح بینایی شما را آزمایش خواهد کرد. از این جمله، می‌توان موارد زیر را برشمرد:

1:بینایی‌سنجی:آزمایش بینایی‌سنجی برای ارزیابی قدرت دید بیمار و تعیین نمره چشم آستیگمات انجام می‌گیرد. برای این منظور، پزشک از شما می‌خواهد حروف موجود بر روی تابلویی را بخوانید که در فاصله مشخصی از شما قرار گرفته است.2:استفاده از فوروپتر (Phoropter) فوروپتر دستگاه دقیقی است که به یک مانیتور متصل بوده و تنها ظرف چند ثانیه شماره چشم و جزیی‌ترین مشکلات Astigmatism را تشخیص می‌دهد. سرعت و دقت بسیار زیاد این دستگاه از خستگی و معطل شدن بیمار جلوگیری کرده و به پزشک کمک می‌کند نمره چشم آستیگمات را تعیین کرده و به وضوح بینایی بیمار کمک کند.

3:استفاده از کراتومتر (Keratometer):کراتومتر ابزاری است که برای اندازه‌گیری درجه آستیگمات چشم، میزان خمیدگی بخش قدامی قرنیه و ارزیابی زوایای مختلف آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. بعد از جراحی چشک هم پزشکان با استفاده از این ابزار مناسب‌ترین لنز را برای بیمار تجویز می‌کنند.4:استفاده از اتورفراکتور (Autorefractor): اتورفراکتور یکی دیگر از ابزارهایی است که برای بررسی وضوح بینایی به‌کار می‌رود. این دستگاه نور را به چشم شما می‌تاباند و در هنگام برگشت یا بازتاب، میزان تغییر آن را ارزیابی می‌کند. با استفاده از این دستگاه، پزشک می‌تواند لنز یا عینک مناسب را برای بیمار تجویز کند.

5:استفاده از ابزار توپوگرافی قرنیه:عارضه‌نگاری یا توپوگرافی یک فناوری پیشرفته است که ارزیابی دقیق ساختار قرنیه را امکان‌پذیر کرده و با ارائه یک نقشه رنگی به تشخیص آستیگمات، آب مروارید و قوز قرنیه کمک می‌کند.انواع کژبینی یا آستیگمات کژبینی یا (Astigmatism) به دو نوع عمده تقسیم می‌شود:آستیگمات قرنیه:این نوع کژبینی در اثر نامنظم بودن شکل قرنیه ایجاد می‌شود. آستیگمات عدسی:این نوع کژبینی در اثر نامنظم بودن شکل عدسی چشم ایجاد می‌شود.