نماد شناسی هفت سین

رسم است که برای تزیین سفره هفت سین ایرانی‌ها، ۷ سمبل که هر کدام تاریخچه و سمبل چیزی هستند قرار داده شود. یعنی در اصل روی سفره هفت سین شش خوردنی به اضافه سبزه گذاشته می‌‌شود و در کنار آنها هم موارد دیگر هستند که به مرور جای پای خودشان را باز و محکم کرده‌اند. ... سیر، سرکه، سماق، سنجد، سمنو، سیب و سبزه این هفت سمبل را تشکیل می‌دهند. اما تخم مرغ، آب، سکه، آینه، گلاب،دیوان حافظ، قرآن، شمع، سنبل و ماهی قرمز هم به این موارد اضافه شده‌اند که در گذشته، بود و نبودشان فرقی نداشت و اجزای فرعی سفره هفت سین به شمار می‌روند. در بسیاری از خانه‌ها، گذاشتن نمونه‌ای از غلات و حبوبات و همچنین شیر و فرآورده‌‌های شیری هم به نشانه تضمین برکت خانه، متداول است.

.سیر.

«سیر» در سفره هفت سین نماد مبارزه با پلیدی است. سیر با رنگ سفیدش نشانه اهورامزدا و در نتیجه نمادی مبارزه با زشتی و سیاهی است. علاوه بر این سیر برای مبارزه با چشم زخم و دور ماندن از نظر بد هم سر سفره هفت سین گذاشته می‌شود. می‌گویند سیر نماد سیری چشم و دور ماندن از حرص و آز و پیشه کردن قناعت هم هست. سیر یک خوردنی ضدمیکروب است پس برای در امان ماندن از شر مریضی و آلودگی در سال جدید هم بر سر سفره هفت سین گذاشته می‌شود.

.سیب.

«سیب» به عنوان یک میوه بهشتی، نماد بارداری و زایش است. سیب نماد سلامتی و زیبایی نیز هست و برای در امان ماندن از بیماری در سال جدید بر سر سفره هفت سین گذاشته می‌شود.

.سمنو.

«سمنو» یک دسر شیرین و خوشمزه که با گندم پخته می‌شود و نماد قدرت و سمبل خیر و برکت و باروری محصول روی سفره هفت سین است. سمنو به خاطر قدرت باروری گندم که گذشتگان به آن اعتقاد داشتند نماد قدرت و باروری به حساب می‌آید. پخت سمنو قدمتی به اندازه تاریخ دارد و در اعیاد و مراسم مذهبی و ملی کشورهای مختلف از جمله جمهوری آذربایجان، قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان و افغانستان پخته می‌شود. تاجیک‌ها و افغانستانی‌ها هم به سمنو «سمنک» می‌گویند.

.سنجد.

«سنجد» نماد دلبستگی و دلدادگی است و برخی اعتقاد دارند، وجود سنجد بر سر سفره هفت سین، عشق و محبت بین افراد خانواده را تقویت خواهد کرد. علت گذاشتن سنجد در سفره هفت سین نماد رفتار معقول و سنجیده و حساب شده در سال نو است. سنجد نماد زایش هم هست؛ به همین دلیل برای تقویت احساسات انسانی و عشق و دلبستگی به یکدیگر هم آن را بر سر سفره هفت سین می‌گذارند. این در حالی است که به عقیده زرتشتیان آب و تخم مرغ هم نماد زایش هستند و هنوز هم به صورت تخم مرغ تزیین شده رنگی بر سر سفره هفت سین ایرانیان حضور دارند. سنجد را برای امید به بارور شدن گیاهان در سال جدید و برکت محصولات کشاورزی سر سفره هفت سین می‌گذاشتند.

.سبزه.

سبزه، نماد شادی، سر‌زندگی، آرامش، ایثار و حیات است و بودن آن در سفره هفت سین، موجبات شادی و طراوت اعضای خانواده را فراهم می‌کند. برخی نیز سبزه را نماد فرشته اردیبهشت می‌دانند.

.سرکه.

سرکه را نمادی از جاودانگی می‌دانند و حضور آن در سفره هفت سین به‌عنوان دور کننده نا‌ملایمات زندگی شناخته می‌شود. برخی نیز معتقدند، سرکه نماد رضایتمندی است و ما را به پذیرش نا‌ملایمات زندگی دعوت می‌کند.

.سماق.

سماق، نماد صبر، بردباری و استقامت محسوب می‌شود و وجود آن در سفره هفت سین این موضوع را به ما یادآور می‌شود که باید سال پیش‌رو را با صبر و بردباری پشت سر بگذاریم.

.سنبل.

سنبل به سین هشتم سفره هفت سین مشهور است. گل سنبل نماد دوستی است.

.تنگ آب.

آب روشنایی است و معمولا همراه ماهی قرمز که نماد زایش و تکاپو و جریان داشتن زندگی است سر سفره هفت سین حضوری دیرینه دارد. البته در سال‌های اخیر به خاطر حفاظت از محیط زیست، توصیه می‌‌شود ماهی قرمز را خریداری نکنید.

.آینه.

نماد روشنایى است و حتماً باید در بالاى سفره جاى بگیرد.

.سکه.

به نیت برکت و درآمد زیاد انتخاب و بر سفره هفت سین قرار داده میشود.

.قرآن.

بعد از ورود اسلام به ایران قرآن برای توکل و توسل به خدای بزرگ در سال جدید روی سفره هفت سین قرار گرفت.

.تخم مرغ رنگی.

درست است که تخم مرغ از اصلی ترین نمادهای سفره هفت سین نیست ولی تخم مرغ نماد نطفه و نژاد است و گذاشتن تخم مرغ سر سفره هفت سین نماد زایش و باروری است. پوست تخم مرغ را هم نمادی از آسمان و طاق کیهان می‌دانند.

.گلاب.

معمولا مقداری گلاب در یک کاسه یا در گلاب‌پاش ریخته می‌شود و در سفره هفت سین عید قرار داده می‌شود. گلاب هم عطر خاص و جذابی دارد و هم خواص بی‌نظیری برای سلامتی دارد.

مطالب این پست به صورت خلاصه