تاریخچه استقلال

باشگاه فوتبال استقلال ایران که به‌طور خلاصه استقلال، استقلال تهران و استقلال ایران نیز نامیده می‌شود، یک باشگاه فوتبال حرفه‌ای[۱۰][۱۱] در ایران است که در چهارم مهر ۱۳۲۴ در شهر تهران بنیان‌گذاری شد. این باشگاه تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ در ابتدا دوچرخه‌سواران و سپس تاج نام داشت.[۱۲] استقلال با کسب ۳۸ عنوان قهرمانی رسمی در جام‌های قاره‌ای، کشوری و استانی (بالاترین سطح) جزو پرافتخارترین باشگاه‌های تاریخ فوتبال ایران محسوب می‌شود.[۱۳]

استقلال به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و کهن‌ترین باشگاه‌های فوتبال ایران شناخته می‌شود. آن‌ها بازی‌های خانگی خود را در ورزشگاه آزادی در غرب تهران انجام می‌دهد. این باشگاه در حال حاضر در لیگ برتر ایران و جام حذفی ایران شرکت می‌کند و کهن‌ترین تیم هر دوی این جام‌ها است. رقبای اصلی استقلال در این دو جام، تیم‌های پرسپولیس از تهران و سپاهان از اصفهان هستند.

استقلال با ۳۸ عنوان قهرمانی رسمی در طول تاریخ خود، پرافتخارترین تیم تاریخ فوتبال ایران است و با ۲ عنوان قهرمانی، ۲ جایگاه نایب قهرمانی و ۳ مقام سومی در لیگ قهرمانان آسیا، به عنوان پرافتخارترین تیم ایرانی در تاریخ این رقابت‌ها و چهارمین تیم برتر قارهٔ آسیا شناخته می‌شود.[۱۴][۱۵][۱۶][۱۷] ۲ قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا، ۱۰ قهرمانی در لیگ‌های فوتبال ایران، ۷ قهرمانی در جام حذفی ایران، ۱ قهرمانی در سوپر جام ایران، ۱۳ قهرمانی در جام باشگاه‌های تهران، ۴ قهرمانی در جام حذفی تهران و ۱ قهرمانی در سوپر جام تهران از افتخارات رسمی داخلی و بین‌المللی این تیم هستند.[۱۸]

استقلال با ده قهرمانی، دومین تیم پرافتخار لیگ‌های فوتبال ایران و با هفت قهرمانی پرافتخارترین تیم جام حذفی ایران است. آبی‌های تهرانی ۱۰ بار فاتح فرمت‌های مختلف لیگ سراسری فوتبال ایران شده‌اند که می‌توان به ۱ قهرمانی در جام قهرمانی ایران، ۱ قهرمانی در جام منطقه‌ای ایران، ۱ قهرمانی در جام تخت جمشید، ۱ قهرمان در جام قدس، ۲ قهرمانی در جام آزادگان و ۴ قهرمانی در لیگ برتر خلیج فارس اشاره کرد.[۱۹][۲۰]

در آسیا، استقلال نخستین باشگاه ایرانی است که به جام قهرمانی باشگاه‌های این قارهٔ دست پیدا کرده‌است. استقلال تا به امروز در لیگ قهرمانان آسیا، ۲ عنوان قهرمانی در سال‌های ۱۳۴۹ (۱۹۷۰ میلادی) و ۷۰–۱۳۶۹ (۹۱–۱۹۹۰ میلادی)، ۲ جایگاه نایب قهرمانی در سال‌های ۱۳۷۰ (۱۹۹۱ میلادی) و ۷۸–۱۳۷۷ (۹۹–۱۹۹۸ میلادی) و ۳ مقام سومی کسب کرده‌است. همچنین آبی‌های تهرانی ۷ بار به مرحله نیمه نهایی لیگ قهرمانان آسیا راه یافته‌اند.[۲۱] باشگاه استقلال موفق‌ترین نمایندهٔ فوتبال ایران در تاریخ مسابقات لیگ قهرمانان آسیا تاکنون است.[۲۲] آبی‌های پایتخت همچنین به عنوان پرافتخارترین تیم ایران در آسیا شناخته می‌شوند و جایگاه چهارمین[۲۳] تیم پرافتخار تاریخ قارهٔ آسیا را در اختیار دارند.[۲۴][۲۵] باشگاه استقلال از سوی فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال به عنوان سومین باشگاه برتر قرن بیستم در قارهٔ آسیا و برترین باشگاه ایرانی شناخته شده‌است. فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال باشگاه استقلال را پس از الهلال عربستان و یوکوهاما مارینوس ژاپن به عنوان سومین باشگاه برتر فوتبال آسیا در قرن بیستم انتخاب کرد.[۲۶][۲۷][۲۸][۲۹]

استقلال از پرطرفدارترین تیم‌های ایران است و در رقابت‌های لیگ برتر ایران و لیگ قهرمانان آسیا بازی‌های خانگی این تیم معمولاً در میان بازی‌های پر تماشاگر فصل هستند و در فصول اخیر این مسابقات استقلال بارها رکورد میانگین بیشترین تماشاگران بازی‌های خانگی را به خود اختصاص داده‌است. رکورد پرتماشاگرترین بازی جام باشگاه‌های آسیا و لیگ برتر ایران تا پایان سال ۲۰۲۰ نیز در اختیار استقلال است. پرویز خسروانی از مؤسسان نخستین باشگاه و مالک آن تا پیش از انقلاب بود و بعد از انقلاب در حالی که در ابتدا سعی بر مصادره یا انحلال این باشگاه توسط گروه‌های سیاسی مختلف بود، در نهایت با تلاش عنایت‌الله آتشی نماینده سازمان تربیت بدنی دولت وقت در امور مربوط به سازمان ورزشی و فرهنگی تاج و تعدادی از بازیکنان پیشین و آن زمان استقلال به ویژه منصور پورحیدری، این باشگاه با تغییر نام و نشان‌واره از انحلال نجات یافت و به صورت رسمی تحت مالکیت سازمان تربیت بدنی درآمد؛ هرچند که در این راه تمامی دارایی‌های خود را از دست داد. با انحلال سازمان تربیت بدنی در ۱۳۸۹ و تأسیس وزارت ورزش و جوانان، مالکیت این باشگاه نیز به این وزارت‌خانه رسید. برند باشگاه استقلال نیز در ۱۳۹۲ و در دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت ایران به عنوان یکی از ۱۰۰ برند برتر ایران شناخته شد.[۳۰]