اختلال شخصیت مرزی

در اختلال شخصیت مرزی فرد همواره بر روی لبه یک مرز یا خط در حال حرکت بوده و هرلحظه امکان دارد از یک‌سوی مرز سقوط کند. افراد مبتلا به این اختلال شخصیت به دلیل برخورداری از رفتارها و عواطف ناپایدار، در زمره افراد روان‌پریش جای می‌گیرند و متأسفانه این اختلال در زنان شایع‌تر است.

افراد دارای اختلال شخصیت مرزی در یک‌لحظه شاد و خوشحال و لحظه دیگر افسرده و منزوی می‌شوند. همچنین این افراد در لحظه‌ای فاقد هرگونه احساسی هستند و در لحظه بعدی در قامت یک فرد نزاع طلب ظاهر می‌شوند. به همین علت، چرخش سریع احساسات در افراد مبتلابه این مشکل، در رفتار آن‌ها به نحو مشهود و ملموس به چشم می‌خورد. این افراد علاوه بر هراس از تنهایی، از شخصیتی غیرقابل‌پیش‌بینی برخوردار هستند، به همین جهت و به‌منظور رها شدن از تنهایی به برقراری تعامل و ارتباط با افراد غریبه مبادرت می‌کنند. این عارضه علائم و مشخصاتی دارد و براثر عوامل مختلفی به وجود می‌آید.

"علت بروز اختلال شخصیت مرزی" در مورد علل این اختلال شخصیت به عوامل ژنتیک و مغزی و علل اکتسابی یا تجارب ناشاد در دوران کودکی اشاره‌شده است که به نظر برخی روانشناسان هردو عامل و تعامل آن در ایجاد این اختلال نقش دارد؛ اما نقش تجارب دوران کودکی بسیار مهم است. ولی تجارب اولیه کودک به‌ویژه سه سال اول خیلی مهم هستند. از دلایل اصلی و شرایطی که می‌تواند زمینه‌ساز چنین بیماری شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: ‌☆ عدم ثبات مادر به دلایل مختلف ‌☆ طرد کودک ‌☆ عدم وجود دلبستگی امن در دوران کودکی ‌☆ درگیری بین والدین ‌☆ تنبیه کودک ‌☆ بی‌توجهی به احساسات کودک ‌☆ والدین ناسازگار و گرفتار ☆ طلاق والدین

"علائم اختلال شخصیت مرزی" ‌ ‌ ‌۷ ویژگی افراد مبتلابه اختلال شخصیت مرزی عبارت است از: 1- روابط متزلزل؛ افراد مبتلابه اختلال شخصیت مرزی، دارای روابطی ناپایدار با خانواده، فامیل و دوستان خود هستند. این افراد ممکن است سریعاً علاقه شدیدی به یک فرد پیدا کنند و ناگهان از آن شخص متنفر شوند. هرگونه جدایی و یا تغییر در برنامه مورد انتظار، می‌تواند یک واکنش شدید و احساس طرد را در بیمار مبتلابه اختلال شخصیت مرزی به وجود بیاورد. هنگامی‌که این افراد به یک‌چیز و یا کسی علاقه داشته باشند و آن چیز و یا آن‌کس از پیش آن‌ها برود، احساس پوچی و انزوا می‌کنند.

2- رفتارهای پرخطر؛ پول خرج کردن بی‌رویه یکی از رفتارهای افراد مبتلابه اختلال شخصیت مرزی است. روابط جنـ........سی نامناسب، پرخوری و یا رانندگی کردن خطرزا از رفتارهای پرخطر این افراد است. این رفتارها ناشی از تصور ضعیف فرد از خودش است. 3- زیاده‌روی در مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی؛ این افراد برای فرار از مشکلات و یا آرام شدن، به مواد مخدر و مشروبات الکلی رو می‌آورند. برای کنترل بهتر علائم این اختلال، همه این موارد باید درمان گردند.

4- خشم بی‌جا؛ شرایط خارج از کنترل و یا ناچیز می‌توانند افراد مبتلابه اختلال شخصیت مرزی را بسیار خشمگین کنند. برای مثال اگر والدین و یا همکاران برای مدت کوتاهی، به فرد مبتلابه اختلال شخصیت مرزی اعتنا نکنند، این فرد از احساس طرد و انزوا، بسیار خشمگین می‌شود. ‌ 5- آسیب رساندن به خود؛ فرد مبتلابه این اختلال می‌تواند دارای علائم خطرناکی باشد و مشکلاتی را در ارتباط با تصویر بدن خود و عزت‌نفس داشته باشند. افراد مبتلابه اختلال شخصیت مرزی به خودشان صدمه می‌زنند، مثل بریدن بدن خود با چاقو. حتی ممکن است فکر خودکشی کنند، در این صورت باید فوراً به روان‌پزشک مراجعه کنند.

6- احساس پوچی؛ هنگامی‌که این افراد به یک‌چیز و یا کسی علاقه داشته باشند و آن چیز و یا آن‌کس از پیش آن‌ها برود، احساس پوچی و انزوا می‌کنند و توانایی مقابله کردن با این احساس را ندارند. علائم اختلال شخصیت مرزی می‌تواند شامل احساس بی‌ارزشی، بی‌عشقی و پوچی باشد. یک درمان جدید به نام رفتار دیالکتیکی می‌تواند برای افراد مبتلا مفید باشد. 7- ترس از تنها ماندن؛ خشم و ترس شدید در این افراد از تنها ماندن نشأت می‌گیرد. این افراد حتی اگر تجسم کنند که تنها هستند، دچار ترس و عصبانیت می‌شوند. ترس از تنها بودن، یک مشکل جدی در روابط خانوادگی ایجاد می‌کند.

"درمان اختلال شخصیت مرزی" ‌ بهترین درمان اختلال شخصیت مرزی، درمان‌های روان‌شناختی است. صحبت با یک متخصص درزمینهٔ روانشناسی به‌صورت خصوصی و یا گروهی، درمان روانشناختی محسوب می‌شود. باید یادرآور شد که تجویز دارو درمان اصلی برای این اختلال نیست، اما برای کسانی که درمان روانشناسی را آغاز کرده‌اند، برخی داروها می‌تواند در مدیریت علائم اختلال شخصیت مرزی مفید باشد. سایر درمان‌ها همچون درمان‌های الکتریکی برای اختلال شخصیت مرزی کاربردی ندارد.