مخترع موبایل؟!

مشکل تلفن‌های همراه این است که مردم بیش از حد به آن‌ها نگاه می‌کنند.» این گفته مردی است که ۵۰ سال پیش برای نخستین بار این وسیله را اختراع کرد. مارتین کوپر، مهندس آمریکایی که «پدر تلفن همراه» نام دارد، می‌گوید دستگاه کوچک و مرتبی که همه ما در جیب خود داریم پتانسیل تقریبا بی‌پایانی دارد و حتی می‌تواند روزی به انسان برای غلبه بر بیماری‌ها کمک کند. هر چند در حال حاضر بهتر است که کمی درباره‌شان محتاط باشیم. آقای کوپر که اکنون ۹۴ سال دارد به خبرگزاری فرانسه گفت: «وقتی می‌بینم شخصی در حال عبور از خیابان دارد به صفحه موبایلش نگاه می‌کند ناراحت می‌شوم. این‌ها به سرشان زده است.» او به شوخی اضافه می‌کند: «هرچند بعد از اینکه چند نفرشان با ماشین زیر گرفته شوند، متوجه خواهند شد.» آقای کوپر اکنون یک اپل واچ به دست دارد، از یک گوشی آیفون مدل جدید استفاده می‌کند و با آن ایمیل، عکس‌ و یوتیوب می‌بیند و سمعک خود را کنترل می‌کند. او هر بار که با تازه‌ترین آپدیت اپلیکیشن‌هایش را به روزرسانی می‌کند، نگاهی به جزئیات می‌اندازد که چگونه تغییر کرده‌اند. با این حال اذعان می‌کند که با چند میلیون اپلیکیشن موجود، انجام این کار کمی زیاده‌روی است. او می‌گوید: «من هیچوقت نخواهم فهمید که چگونه به روشی که نوه‌ها و نتیجه‌هایم از تلفن همراه استفاده می‌کنند، از آن استفاده کنم.» آقای کوپر می‌گوید بیشتر از آیفون‌اش برای صحبت با افراد استفاده می‌کند. با این حال گوشی در دست او مطمئنا با آن جعبه یک کیلوگرمی پر از سیم‌ و مدار که برای اولین تماس تلفن همراه در ۳ آوریل ۱۹۷۳ استفاده شد، فاصله زیادی دارد.

مارتین کوپر در آن زمان در شرکت «موتورولا» مشغول به کار بود و تیمی از طراحان و مهندسان را برای ساخت اولین فناوری تلفن همراه هدایت می‌کرد. این شرکت میلیون‌ها دلار در این پروژه سرمایه‌گذاری کرده بود و امیدوار بود که بتواند شرکت رقیبش «بل سیستم» (Bell System) را شکست دهد. بل سیستم، غول دنیای فن‌آوری در دهه هفتاد میلادی، بیش از یک قرن بود که از زمان آغاز به کارش در سال ۱۸۷۷ بر مخابرات ایالات متحده تسلط داشت. مهندسان بل سیستم درست پس از جنگ جهانی دوم ایده سیستم تلفن همراه را مطرح کردند و در اواخر دهه ۱۹۶۰ آن را تا حد نصب در خودروها پیش بردند. محدودیتی که تلفن همراه آن‌ها را تا حدی از تحرک بازمی‌داشت، باتری بزرگی بود که به آن نیاز داشتند. اما برای مارتین کوپر صرف وجود گوشی تلفن در خودرو نشان‌دهنده یک تلفن «همراه» واقعی نبود. در اواخر سال ۱۹۷۲ او تصمیم گرفت دستگاهی بسازد که شما بتوانید در هر جایی از آن استفاده کنید. بنابراین تمام منابعی را که موتورولا در اختیار او قرار داده بود صرف به خدمت‌ گرفتن متخصصانی کرد که در زمینه نیمه‌هادی‌ها، ترانزیستورها، فیلترها و آنتن‌ها کار می‌کردند. این تیم به مدت سه ماه شبانه‌روز مشغول کار بودند تا اینکه سرانجام در پایان ماه مارس آن سال توانستند اولین گام بزرگ را بردارند و از تلفن «دینا تاک» (DynaTac) رونمایی کردند.

آقای کوپر درباره این تلفن همراه می‌گوید: «این گوشی بیش از یک کیلوگرم وزن داشت و عمر باتری آن تقریباً ۲۵ دقیقه مکالمه بود. این البته به خودی خود مشکلی نداشت، مسئله این بود که این تلفن آنقدر سنگین بود که نمی‌توانستید آن را ۲۵ دقیقه در دست‌تان نگه دارید.» اما اولین تماس تلفنی از طریق موبایل با چه کسی برقرار شد؟ آقای کوپر می‌گوید نیازی نبود که این تماس خیلی طولانی باشد، فقط باید کار می‌کرد و چه کسی بهتر از شرکت رقیب برای تماس؟ «در خیابان ششم نیویورک ایستاده بودم که به ذهنم رسید باید با رقیب خودم، دکتر جوئل انگل، در شرکت مقابل تماس بگیرم. زنگ زدم و وقتی گوشی را برداشت گفتم: جوئل، مارتین کوپر هستم. من با یک تلفن همراه دستی با تو حرف می‌زنم؛ اما یک تلفن همراه واقعی، شخصی، قابل‌ حمل و دستی! آن طرف خط سکوت بود. فکر می‌کنم داشت دندان‌هایش را به هم می‌سایید.»

نسل اول تلفن‌های همراه قیمتی در حدود ۵ هزار دلار داشتند که به هیچ‌وجه ارزان نبود، با این حال برای کاربران اولیه‌اش یعنی صاحبان بنگاه معاملات املاک ابزار خوبی بودند. آقای کوپر در این باره می‌گوید: «کار ملک‌فروش‌ها این بود که یا خانه‌ها را به مردم نشان بدهند و یا برای پاسخ به مشتریان جدید در دفتر پشت تلفن باشند. با تلفن همراه آن‌ها می‌توانستند هر دو کار را همزمان انجام دهند و این بهره‌وری آن‌ها را دو برابر کرد.» مارتین کوپر درباره وضعیت فعلی گوشی‌ها می‌گوید: «تلفن‌های همراه در حال حاضر از آدم‌ها جداناپذیر شده و می‌توانند کارهای بسیار بیشتری انجام دهند. از این نظر ما تازه در ابتدای راه هستیم. در آینده می‌توان انتظار داشت که تلفن همراه انقلابی در آموزش ایجاد کند، این انقلاب همینطور مراقبت‌های مربوط به سلامت را متحول خواهد کرد.» وی اضافه می‌کند: «می‌دانم که اغراق‌آمیز به‌نظر می‌رسد، اما می‌خواهم بدانید ظرف یک یا دو نسل، ما بر بیماری غلبه خواهیم کرد.»

می‌گوید درست مانند ساعت هوشمندش که ضربان قلب را هنگام شنا کنترل می‌کند و آیفونش که با یک اپلیکشن سمعک‌هایش را تنظیم می‌کند، روزی تلفن‌های همراه به مجموعه‌ای از حسگرهای بدن متصل می‌شوند که قبل از ایجاد بیماری آن را تشخیص می‌دهند. آگهی اکنون که دهه‌ها است از اختراع آن گوشی‌های دسته‌هاونی اولیه می‌گذرد، آقای کوپر می‌گوید چنین پیشرفتی را تصور نمی‌کرده با این حال همیشه می‌دانسته که دستگاه ساخته‌شده توسط او و تیمش جهان را تغییر خواهند داد: «ما واقعاً می‌دانستیم که همگان روزی تلفن همراه خواهند داشت. تقریباً به آنجا رسیده‌ایم. امروزه تعداد تلفن‌های همراه در جهان از تعداد افراد بیشتر است، بنابراین بخشی از رویای ما به حقیقت پیوست.» او می‌گوید فناوری جدید اغلب چالش‌هایی را نیز به وجود آورده است، با این حال آن‌ها مرتفع خواهند شد: «ما در مرحله خیره شدن به گوشی‌هایمان هستیم، اما این مرحله دوام نخواهد داشت. هر نسلی باهوش‌تر از نسل قبل خواهد بود و انسان‌ها دیر یا زود یاد خواهند گرفت که چگونه از تلفن همراه به طور موثرتر استفاده کنند.»

ممنونم که دیدید