اسپکتروفوبیا

ترس از ديدن خود در آينه، یا به عبارت دیگر اسپكترو فوبيا یکی از جالب ترین و عجیب ترین ترس های دنیا می باشد که بسیاری از انسان ها در گوشه و کنار دنیا دچار آن هستند. این ترس بی منطق ریشه در یک اختلال روانی داشته و ممکن است پیامدهای مختلفی را برای افراد گرفتار با آن در پی داشته باشد.

این قبیل افراد از آینه و دیدن خود در آن به شدت واهمه دارند و هرگز نمی توانند از آن استفاده نمایند. از آنجایی که استفاده از آینه یک امر بسیار رایجی می باشد و در هر جایی امکان رو به رو شدن برای هر فردی وجود دارد، زندگی فردی و اجتمایی این دسته به شدت تحت تاثیر بیماری آنها قرار گرفته و دچار اختلال می گردد و پیامدهای بدی را برای آنها به همراه دارد. بنابراین اکیدا توصیه می شود اشخاصی که نشانه های این مشکل روانی را در وجود خود مشاهد می کنند حتما "در جهت درمان آن اقدام نمایند.

فوبیا چیست؟ فوبیا واکنش به موقعیت های ترسناک و تهدید آمیز، یک امر کاملا" طبیعی و حفاظتی بوده که در وجود هر انسان نهفته است. با توجه به شخصیت و روحیات و همچنین اندازه اعتماد به نفس افراد میزان این ترس متفاوت می باشد. اما بعضی از افراد هنگام رویارویی با برخی موقعیت ها و یا اشیا خطرناک و حتی کاملا" بی خطر دچار ترس و وحشت های بسیار شدیدی می شوند. دامنه این ترس بسیار فراگیر بوده و اختلالات زیادی را در زندگی این قبیل افراد به وجود می آورد، به نحوی که ممکن هست این اشخاص به علت ترس و وحشت بسیار بالا و عدم کنترل خود در هنگام قرار گرفتن در شرایط فوبیا حتی جان خود را از دست بدهند. فوبیا دارای انواع مختلفی می باشد که بسیاری از آنها جالب و حتی خنده دار هستند، فوبیای آینه که موضوع اصلی بحث ما می باشد نیز یکی از فوبیا های عجیب و جالب بشمار می رود.

اسپكترو فوبیا چیست؟ اسپكترو فوبیا یا به بیانی ساده تر وحشت از آینه و دیدن خود در آن نوعی اختلال روانی می باشد که جزء ترس های خاص در دنیا محسوب می شود. افرادی که دچار این بیماری روانی می باشند قادر به دیدن تصویر خود و چیزهایی که در آینه منعکس می شود نیستند. ترس دیدن خود در آینه اسپکتروفوبیا شایان ذکر است که همه مبتلایان به اسپكترو فوبیا به یک شکل از آینه وحشت ندارند. برخی ممکن است فقط از دیدن تصویر خود در آینه هراس داشته باشند، برخی نیز به طور کلی قدرت رویارویی با آینه و مشاهده هر تصویری را در آن را ندارند.

برخی نیز هنگام دیدن آینه توهم دیدن اشیاء و قدرت های ماورالطبیعه را احساس کرده و به شکل بسیار وحشتناکی دچار ترس و اضطراب می شوند. شاید ترس از آینه یک ترس جالب و خنده دار به نظر بیاید، اما از نظر روانشناسان این نوع فوبیا یکی از فوبیاهای بسیار جدی و حتی خطرناک می باشد که نیاز بهکنترل و درمان جدی دارد. زیرا این فوبیای خاص، قادر است تمام جنبه های زندگی شخص را تحت تاثیر قرار داده و مختل کند. به همین سبب تمام کارشناسان و متخصصان حوزه روانشناسی توصیه می کنند افرادی که احساس می کنند هنگام رویارویی با آینه دچار حالت های غیر طبیعی و ترس های شدید می شوند و به نوعی علائم اسپكترو فوبیا را در وجود خود مشاهده می نمایند هر چه زودتر جهت درمان خود اقدام کنند. زیرا در صورت درمان نشدن امکان پیشرفت و شدیدتر شدن بیماری بسیار بالا می رود.

اسپكترو فوبیا یا فوبیای آینه چه علائمی دارد؟ علائم اسپکتروفوبیا در حال حاضر در سطح دنیا اشخاص زیادی وجود دارند که مبتلا به اسپكترو فوبیا می باشند. اما همه آنها دارای علائم یکسانی نیستند. بنابراین نمیتوان گفت همه آنهایی که دچار بیماری اسپكترو فوبیا هستند علائم مشخص و تعریف شده ای را از خود بروز می دهند.

اسپكترو فوبیا یا فوبیای آینه چه علائمی دارد؟ علائم اسپکتروفوبیا در حال حاضر در سطح دنیا اشخاص زیادی وجود دارند که مبتلا به اسپكترو فوبیا می باشند. اما همه آنها دارای علائم یکسانی نیستند. بنابراین نمیتوان گفت همه آنهایی که دچار بیماری اسپكترو فوبیا هستند علائم مشخص و تعریف شده ای را از خود بروز می دهند.

همچنین فوبیای آینه نیز همانطور که گفتیم در شکل های مختلف بروز پیدا می کند. مثلا" شخصی که فقط از دیدن تصویر خود در آینه وحشت می کند، ممکن است علائم ترس خود را متفاوت تر از فردی که به طور کلی از آینه وحشت دارد نشان دهد. اما در کنار علائم خاص که نسبت به نوع فوبیای آینه و شخصیت افراد متفاوت می باشد، یک سری علائم دیگری وجود دارد که تقریبا" در همه بیماران روانی اسپكترو فوبیا رخ می دهد این علائم شامل موارد زیر هستند.

ترس و اضطراب بسیار شدید: این ترس و اضطراب که هنگام مشاهده آینه و بازتاب تصور فرد مبتلا به اسپكترو فوبیا بر او غالب می شود، با حالت هایی همچون تعریق، لرزش شدید، افزایش ضربان قلب و حملات وحشت همراه است.

بروز رفتارهای اجتنابی: این قبیل افراد به دلیل دیدن آینه و روبه رو شدن با تصویر خود، زندگی فردی و اجتماعی خود را بسیار محدود می کنند، و سبب پایین آمدن بسیار کیفیت زندگی آنها شده و از بسیاری امکانات محروم می مانند.

افسردگی: شخص گرفتار به فوبیای آینه به دلیل داشتن زندگی محدود، تکراری و کسل کننده براحتی به دام دیگر مشکلات روانی نظیر افسردگی نیز خواهد افتاد. زیرا در صورتی که بخواهد از زندگی طبیعی و زیبایی آن لذت ببرد ممکن است مدام واهمه دیدن آینه داشته باشد که این امر او را دچار تنش های زیادی همانند ترس و اضطراب شدید می کند، و ترس و اضطراب نیز یکی از زمینه های بروز بیماری های روانی و افسردگی است. اگر هم بخواهد زندگی خود را محدود کند باز هم به علت یکنواخت شدن اوقات خود در معرض افسردگی قرار دارد.

رساندن آسیب به خود یا دیگران: اسپكترو فوبیا، برای برخی از مبتلایان یک تجربه بسیار ترسناک است. در واقع هنگام قرار گرفتن در موقعیت مذکور، ترس جوری به شخص غالب می شود که او نمی تواند خوب و بد را از هم تشخیص دهد و تنها به فکر نجات خود از هراسی است که به او غلبه کرده است. به همین دلیل در آن حالت ممکن است دست به کاری زده و به صورت ناخودآگاه به خود و اطرافیانش آسیب برساند.

ترس های خاص و فوبیایی جزء ترس های اکتسابی بوده و هرگز فردی به صورت مادر زادی به این اختلال مبتلا نمی شود. اسپكترو فوبیا نیز یک نوع ترس خاص غیر طبیعی است که از این قائده مستثنی نیست. البته باید متذکر شد که یک سری ضعف‌ها که ریشه در ژنتیک اشخاص دارد ممکن است درصد ابتلا به این بیماری را بالا ببرد اما قطع به یقین این بیماری به شکل مادر زادی نیست. این مشکل روانی ریشه در اتفاقات و حوادثی دارد که در طول زندگی فرد رخ می دهد و به علت ضعیف بودن آن، قرار گرفتن در معرض برخی حوادث او را مستعد گرفتار شدن با فوبیای آینه می کند. همچنین تحقیقات نشان داده است، کودکانی که دچار پیش فعالی هستند، بخشی از مغز آنها که وظیفه کنترل احساسات و رفتار آنها را بر عهده دارد، بیش از حد طبیعی فعال است در سنین بزرگسالی بسیار بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به اختلال روانی آینه هراسی قرار دارند.

همچنین برخی کودکان و بزرگسالان ممکن است با قرار گرفتن در شرایط جدید، مانند معیوب شدن یک عضو از بدن و مشاهده آن عضو در آینه، مستعد ابتلا به فوبیای آینه باشند. اشخاصی که یک رویداد آسیب زا با آینه را تجربه می کنند و یا صحنه هایی در فیلم ها مشاهده می نمایند که آینه منجر به آسیب افراد می شود، نیز از جمله کسانی هستند که در معرض آینه هراسی قرار دارند. داشتن اعتماد به نفس ضعیف نیز از جمله مواردی است که می توان آن را در زمره دلایل ابتلا به هراس از آینه دانست.