کلیسای‌سیاه

قره کلیسا، اولین کلیسای جهان است که در ایران واقع است. این کلیسا در استان آذربایجان غربی و در منطقه‌ چالدران/ماکو است. اینجا برای مسیحیان خیلی با ارزش و مهم است چون یکی از حواریون حضرت مسیح به نام تادئوس در آن دفن شده است.

تادئوس که دین مسیح را پذیرفته بودند با مخالفت پادشاه ارمنستان روبرو می‌شود. تادئوس را می‌کشند و در مکان همین کلیسا دفن می‌کنند. برای همین این محل به کلیسای قدیس تادئوس معروف می‌شود. اما بین تاریخ‌نویسان ایرانی و آذری‌زبان به همان نام قراکلیسا یا قره کلیسا معروف شهرت پیدا می‌کند. نام دیگر این کلیسا، کلیسای طاطاوس مقدس است. قدیسی که می‌گفتند در این کلیسا دفن شده است. اما همانطور که از آهنگ اسم طاطاوس می‌توانید متوجه شوید در واقع تغییر یافته همان تادئوس است. بعضی پژوهشگران می‌گویند تاریخ ساخت قره کلیسا به ابتدای شروع دین مسیحیت بازمی‌گردد. با این‌که کلیسا بارها به خاطر بلاهای طبیعی و در جنگ‌های مختلف تخریب شده بود اما هربار دوباره بازسازی شده است. بنابراین ساختمانی که در حال حاضر می‌بینید همان ساختمان اولیه نیست.

ساختمان کلیسا خیلی قدیمی است. قره در زبان ترکی به معنای سیاه است. این احتمال وجود دارد که به دلیل سنگ‌‌های سیاهی که این کلیسا دارد این طور معروف شده باشد. اما قره را به معنای بزرگ هم می‌دانند که با توجه به پیشینه تاریخی کلیسا به نظر می‌رسد دلیل منطقی‌تری باشد. قره کلیسا به دلیل موقعیت استراتژیکی که دارد گاهی به عنوان دژ نظامی هم ازش استفاده می‌شد. برای همین اگر به دیوارهای حایل این کلیسا نگاه کنید می‌بینید که شبیه دیوارهای قلعه ضخیم هستند و در ضمن چندین برج و باروی نگهبانی هم در آن‌ها قرار گرفته است. از طرفی بخش‌هایی مثل آسیاب و عصارخانه و انبارهای غذا در آن قرار دارد که به درد تاب آوردن محاصره نظامی می‌خورد. جدا از سالن اصلی و آشپزخانه، تعداد زیادی اتاق هم دارد که آن‌ها را در اختیار راهبان و نگهبانان قرار می‌دادند. همچنین این کلیسا میزبان نویسندگان و محققان زیادی از کل دنیا بوده است. همه دیوارهای کلیسا با نقش و نگارهای خیلی زیبایی توسط هنرمندان آن زمان تزئین شده‌اند. سقف سفید و سیاه کلیسا از جنس سنگ مرمر است.

کلیسا در شمال شرقی چالدران جای دارد. چالدران یکی از شهرهای آذربایجان است که احتمالاً اسم آن را به دلیل جنگ معروف چالدران شنیده‌اید. این منطقه یکی از مرتفع‌ترین شهرهای ایران است و به همین دلیل تابستان‌های خیلی خنکی دارد. برای رسیدن به این کلیسا حتماً به وسیله نقلیه نیاز دارید. باید در حدود ۲۰کیلومتر به سمت شمال شرقی چالدران رانندگی کنید. کلیسا از فاصله‌های دور هم مانند الماسی درخشان روی تپه مشخص است و پیدا کردن آن سخت نیست.

استان آذربایجان به طور کلی آب و هوای سردی دارد. ماه‌های زمستان گاهی به اندازه‌ای سرد هستند که یخبندان هم‌راه می‌شوند. ولی در تابستان این سردی هوا تبدیل به نوعی خنکی ملایم می‌شود که بسیار لذت بخش است. کلیسا هم در بخش‌های بلندتری قرار دارد و مطمئناً سردتر است. بنابراین بهترین وقت برای بازدید از این مکان فوق‌العاده بهار و تابستان است. (البته در هر فصلی که به اونجا میرید حتما باید لباس خوب همراه داشته باشید تا یخ نزنید.)