درختان خجالتی

اصطلاح Crown Shyness به پدیده‌ای طبیعی ولی عجیبی اطلاق می‌شود که در آن شاخه‌های بالایی برخی از گونه‌های گیاهی از یکدیگر اجتناب می‌کنند و به هم برخورد نمی‌کنند. این گونه‌ها یک حریمی بین یکدیگر خالی نگاه می‌دارند که از سطح زمین هم به وضوح قابل مشاهده استاین پدیده معمولاً بین دو درختی که از یک گونه خاص باشند رخ می‌دهد

این پدیده برای اولین بار در یک کتاب علمی در دهه ۱۹۲۰ مطرح شد. ولی محققان هنوز به دلیل اصلی آن پی نبرده اند. نظریه‌های زیادی در این مورد مطرح شده‌اند و بیشتر آن‌ها هم عقلانی و معقول به نظر می رسند، ولی هیچ‌یک از آن‌ها پاسخی کاملاً‌ قاطع و قانع کننده در مورد علت این موضوع ارائه نمی‌کنند که این درختان یکدیگر را لمس نمی‌کنند.

جنگل‌شناس استرالیایی، M.R. Jacobs، در سال ۱۹۵۵ در کتاب خود با نام «عادات رشد درختان اکالیپتوس» می‌گوید که نوک‌ این درختان به سایش حساس هستند، برای همین از نزدیک شدن و برخورد به درخت مجاور اجتناب می‌کنند. در این تئوری سال ۱۹۸۶ مورد تایید دکتر Miguel Franco هم قرار گرفت. وی بیان داشت که در بررسی های خود متوجه شده است که این درختان به خاطر فرسایش ایجاد شده با درختان مجاور آسیب دیده اند و این آسیب منجر به از بین رفتن شاخه‌های بالایی درخت شده است. بعضی از آزمایش‌ها نشان می‌دهد اگر به صورت تعمدی جلوی نوسان و برخورد این درخت‌ها حین وزش باد را بگیریم، این شکاف‌های ایجاد شده به مرور زمان پر می شوند.

با این حال، اگرچه تئوری فوق بیش از سایر تئوری‌ها مطرح شده و مورد استقبال قرار گرفته،‌ ولی این تنها دلیل ارائه شده نیست .بعضی از محققان بیان دارند که این پدیده به این خاطر است که حشراتی که برگ این درختان را می‌خورند نتوانند از درختی به درخت دیگر بروند. این حشرات دیده شده که با یکدیگر همکاری می‌کنند و ساختارهایی تا طول حتی ۱۰ سانتی‌متر می‌سازند تا از درختی به درخت دیگر بروند. بنابراین، این شکاف‌ها در واقع مکانیسم دفاعی این درختان در برابر این حشرات است.

یک محقق مالزیایی به بررسی این درختان پرداخت و متوجه شد که شاخه‌های فوقانی این درختان دچار فرسایش نشده‌اند. ولی وی نظر خود را این چنین بیان کرد که این درختان به نور حساس هستند و وقتی به شاخه‌های درخت مجاور خیلی نزدیک می‌شوند، بیشتر رشد نمی‌کنند تا دریافت نور آنها قطع نشود. محققان این نظریه را هم تایید می‌کنند. چراکه درختان این توانایی را دارند تا میزان نزدیکی با درخت مجاور را از طریق سنجش میزان نور دریافتی متوجه شوند. این کار به آنها این امکان را می‌دهد که با درختان کناری بر سر دریافت نور لازم برای رشد رقابت کنند.