تولد دوباره ی موجودات،سه گرگی که دوباره متولد شدند

با پیشرفت حیرت‌انگیز علم ژنتیک و فناوری‌های نوین، انسان‌ها اکنون در آستانه تحقق یکی از قدیمی‌ترین رویاهای خود قرار دارند: بازگرداندن گونه‌های منقرض‌شده به زمین.

شرکت آمریکایی Colossal Biosciences، پیشگام در زمینه احیای گونه‌های منقرض‌شده، با استفاده از روش‌هایی چون ویرایش ژن (CRISPR) و سلول‌های بنیادی، موفق به تولید موجوداتی شده است که به لحاظ ژنتیکی بسیار به گونه‌های منقرض‌شده شباهت دارند. یکی از مهم‌ترین این پروژه‌ها، تولد سه توله گرگ با ویژگی‌های ژنتیکی گرگ وحشتناک است که در سال ۲۰۲۵ جهان علم را شگفت‌زده کرد.

گرگ وحشتناک یا Dire Wolf گونه‌ای از گرگ‌های عظیم‌الجثه بوده که در حدود ۱۰ هزار سال پیش منقرض شده است. این جانور که در آمریکای شمالی زندگی می‌کرد، حدود ۷۰ کیلوگرم وزن داشت و یکی از شکارچیان اصلی دوره یخبندان به شمار می‌رفت. برخلاف گرگ خاکستری امروزی، جمجمه و آرواره‌های قوی‌تر و دندان‌های بزرگ‌تری داشت که به آن امکان می‌داد طعمه‌های بزرگ را شکار کند. در سال ۲۰۲۵، شرکت Colossal اعلام کرد که موفق به تولد سه توله گرگ به نام‌های رومولوس (Romulus)، رموس (Remus) و خالسی (Khaleesi) شده است. این توله‌ها، حاصل بازنویسی ۱۴ ژن کلیدی از گرگ‌های خاکستری بودند که ویژگی‌هایی مانند رنگ بدن، جمجمه و ساختار دندان‌های گرگ وحشتناک را بازسازی کردند. اگرچه DNA مستقیم از گرگ وحشتناک در این پروژه استفاده نشده، اما ظاهر و برخی ویژگی‌های رفتاری آن‌ها با نمونه‌های فسیلی تطابق زیادی دارد.

شرکت Colossal در سال ۲۰۲۱ توسط جورج چرچ (ژنتیک‌دان مشهور دانشگاه هاروارد) و بن لام (کارآفرین فناوری) تأسیس شد. هدف اصلی این شرکت استفاده از فناوری‌های زیستی برای احیای گونه‌های منقرض‌شده، بازسازی زیست‌بوم‌ها و مقابله با تغییرات اقلیمی است. این شرکت با جذب سرمایه‌های چندصدمیلیون دلاری از سرمایه‌گذاران مختلف، اکنون به عنوان یکی از پیشگامان جهانی در حوزه‌ی "دی‌اکستینکشن" یا احیای انقراض شناخته می‌شود. شعار شرکت این است: «احیای گذشته، بازسازی آینده.» شرکت Colossal نه تنها روی گونه‌های منقرض‌شده تمرکز دارد، بلکه فناوری‌هایی توسعه داده که در پزشکی، دامداری، کشاورزی و حفاظت از گونه‌های در حال انقراض نیز کاربرد دارند.

۱. ماموت پشمالو (Woolly Mammoth) پروژه‌ای بلندپروازانه که هدف آن تولید گوساله‌ای از ماموت پشمالو با استفاده از DNA فیل آسیایی به‌عنوان میزبان ژن‌های ماموت است. Colossal اعلام کرده که قصد دارد تا سال ۲۰۲۸ نخستین ماموت بازسازی‌شده را به دنیا بیاورد. هدف از این پروژه، بازگرداندن ماموت‌ها به سیبری برای کمک به حفظ خاک منجمد و مقابله با گرمایش زمین است. ۲. ببر تاسمانی (Thylacine) این گونه معروف استرالیایی که در دهه ۱۹۳۰ منقرض شد، یکی دیگر از اهداف Colossal است. با همکاری دانشگاه ملبورن، این شرکت در حال بازسازی ژنوم تایلاسین و برنامه‌ریزی برای تولد نوزاد این گونه از طریق رحم مصنوعی است. ۳. پرنده دودو (Dodo) پرنده‌ی مشهور و منقرض‌شده جزیره موریس، با استفاده از DNA نزدیک‌ترین خویشاوندش یعنی کبوتر نیکوبار، در حال احیا شدن است. این پروژه توسط تیمی به رهبری بث شاپیرو، متخصص ژنومیک پرندگان، هدایت می‌شود. ۴. گاو دریایی استلر (Steller's Sea Cow) این پستاندار دریایی عظیم در قرن ۱۸ منقرض شد. Colossal پس از موفقیت در پروژه رحم مصنوعی، قصد دارد این گونه را نیز بازسازی کند. ۵. دیگر گونه‌های هدف برای آینده: ببر دندان‌خنجری کرگدن پشمالو تنبل زمینی گربه‌سانان آمریکایی باستان الک ایرلندی و حتی انسان‌نیاکان مانند نئاندرتال‌ها (در آینده‌ای بسیار دور و با مسائل اخلاقی فراوان)

1. ویرایش ژن (CRISPR-Cas9): برای بازنویسی دقیق ژنوم گونه‌های زنده. 2. سلول‌های بنیادی القایی (iPSC): تبدیل سلول‌های بالغ به سلول‌های بنیادی برای ایجاد جنین مصنوعی. 3. رحم مصنوعی: در حال توسعه برای پرورش جنین‌های پستانداران بدون نیاز به رحم طبیعی. 4. نرم‌افزار Form Bio: پلتفرم هوش مصنوعی Colossal برای مدیریت و تحلیل داده‌های ژنومی.

با وجود جذابیت علمی، پروژه‌های Colossal با چالش‌هایی نیز روبه‌رو هستند: اخلاقی: آیا احیای گونه‌های منقرض‌شده صحیح است؟ آیا این حیوانات در دنیای امروز جایی دارند؟ زیست‌محیطی: آیا ورود دوباره‌ی گونه‌های منقرض‌شده به اکوسیستم فعلی، تعادل آن را بر هم نمی‌زند؟ علمی: هنوز فناوری رحم مصنوعی برای پستانداران به‌طور کامل عملیاتی نشده و تولد موفق بسیاری از گونه‌ها هنوز در حد ایده است. اقتصادی: هزینه‌های بالای احیای گونه‌ها ممکن است منابع را از پروژه‌های حفاظت از گونه‌های در خطر فعلی دور کند.