معرفی انواع فوبیا،علائم انها و چگونگی درمان انها

۱_آگورافوبیا یا ترس از مکان‌های باز، Agoraphobia این ترس مربوط به مکان یا موقعیت‌هایی می‌شود که فرد نمی‌تواند از آن فرار کند. افراد مبتلا اغلب واهمه دارند که در انبوه جمعیت قرار بگیرند یا در خارج از خانه به دام افتاده باشند. به همین دلیل اغلب از موقعیت‌های اجتماعی اجتناب می‌کنند و در خانه می‌مانند. بسیاری از افراد مبتلا به آگورافوبیا می‌ترسند در مکانی که نمی‌توان از آن فرار کرد، دچار حمله پنیک شوند. حتی افرادی که به مشکلات مزمن پزشکی و سلامتی دچار هستند، می‌ترسند در مکان‌های عمومی یا جایی که دسترسی به فوریت‌های پزشکی وجود ندارد، قرار بگیرند.

۲_فوبیای اجتماعی، Social phobia این ترس به عنوان اختلال اضطراب اجتماعی نیز یاد می‌شود. در واقع نوعی فوبیا به شمار می‌رود که منجر به نگرانی شدید در مورد موقعیت‌های اجتماعی می‌گردد و حتی ممکن است به انزوای فرد ختم گردد. فوبیای اجتماعی می‌تواند به اندازه‌ای حاد و شدید باشد که ساده‌ترین تعاملات اجتماعی مانند سفارش غذا در رستوران یا پاسخ تلفن منجر به پنیک و وحشت شود. افراد مبتلا به سوشیال فوبیا برای اجتناب از موقعیت‌های عمومی اغلب به تنهایی از خانه خارج می‌شوند و در مکان‌های شلوغ حضور پیدا نمی‌کنند.

۳_گلوسوفوبیا یا ترس از سخنرانی، Glossophobia این حالت به عنوان اضطراب در عملکرد یا ترس از صحبت در مقابل افراد شناخته می‌شود. افراد مبتلا به فوبیا از سخنرانی در جمع، حتی زمانی‌که به این فکر می‌کنند در حضور گروهی از افراد قرار گرفته‌اند، علائم جسمی شدیدی پیدا می‌کنند.

۴_آکروفوبیا یا ترس از ارتفاع، Acrophobia افراد مبتلا به آکروفوبیا از کوه، پل یا طبقات بالای ساختمان‌ها می‌ترسند و از آنها پرهیز می‌کنند. علائمی از جمله سرگیجه، عرق کردن و احساس بیهوشی یا از دست رفتن هوشیاری گریبان‌گیر افراد مبتلا می‌شود.

۵_کلاستروفوبیا یا ترس از محیط‌های بسته، Claustrophobia این ترس یعنی کلاستروفوبیا در حالات شدید و مزمن ممکن است فرد را از سوار شدن خودرو یا آسانسور بازدارد و این‌گونه به عامل ناتوان‌کننده‌ای برای او تبدیل می‌شود. می‌توان گفت فوبیا تراکم هم به محیط‌های بسته یا حتی شلوغ ربط پیدا می‌کند.

۶_آویاتوفوبیا یا ترس از پرواز، Aviophobia فوبیا پرواز زمانی رخ می‌دهد که فرد قرار باشد سوار هواپیما یا حتی وسایل دیگری مانند هلی‌کوپتر شود. معمولا تجربه اتفاقات بد برای خود او یا اطرافیان از علل بروز فوبیا به شمار می‌رود.

۷_دنتوفوبیا یا ترس از دندانپزشکی، Dentophobia این هراس به محیط مطب، دندانپزشک یا حتی اقدامات درمانی مربوط می‌‌شود و این مورد نیز معمولا پس از تجربه ناخوشایند در مطب دندانپزشکی به وجود می‌آید. اگر این ترس مانع از دریافت مراقبت و درمان‌های پزشکی دهان و دندان شود، برای سلامت بدن مضر خواهد بود.

۸_هموفوبیا یا ترس از خون، Hemophobia این ترس هم با خون و هم با جراحت در ارتباط است. فرد مبتلا ممکن است هنگام تماس با خون خود یا خون شخص دیگر بیهوش شود.

۹_زوفوبیا یا ترس از حیوانات، Zoophobia ترس از حیوانات به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود که از میان آنها می‌توان به آراکنوفوبیا یا ترس از عنکبوت، Arachnophobia، سینوفوبیا یا ترس از سگ، Cynophobia و اوفیدیوفوبیا یا ترس از مار، Ophidiophobia اشاره کرد.

۱۰_نیکتوفوبیا یا ترس از تاریکی، Nyctophobia بسیاری از افراد در دوران کودکی یک ترس ساده از شب و تاریکی را تجربه می‌کنند، ولی اگر این هراس از دوره نوجوانی عبور کند، به نوعی فوبیا تبدیل می‌شود.

۱۱_آسترافوبیا یا ترس از رعد و برق، Astraphobia ۱۲_اتوفوبیا یا ترس از تنهایی، Autophobia ۱۳_هیدروفوبیا یا ترس از آب، Hydrophobia نیز سه نمونه رایج دیگر از انواع فوبیا هستند.

به غیر از انواع رایج فوبیا، انواع دیگری نیز وجود دارند که به‌طرز باورنکردنی خاص هستند. حتی برخی به‌حدی می‌رسد که تعداد افراد انگشت‌شماری را در یک زمان تحت تأثیر قرار می‌دهد. آنچه در مورد فوبیای خاص واقعیت دارد، این است که تشخیص دشواری دارند. چراکه افراد کمتر ترس‌های غیر معمول خود را به پزشک گزارش می‌دهند. برخی از فوبیاهای غیر معمول‌تر عبارتند از: آلکتروفوبیا: ترس از مرغ اونوماتوفوبیا: ترس از نام یا کلمات خاص پوگونوفوبیا: ترس از ریش نفوفوبیا: ترس از ابر کریوفوبیا: ترس از یخ و سرما ترایپو فوبیا: ترس از الگوهای نامنظم و شکل‌های خوشه‌ای اجسام که با سوراخ و حفر‌ه‌های ریز همراه می‌شود. در واقع این هراس را به نام فوبیا سوراخ نیز معرفی می‌کنند. کومپونوفوبیا: در افرادی شایع است که از بافت دکمه‌های خاص می‌هراسند. بعضی حس می‌کنند دکمه‌ها آلوده هستند و بعضی می‌ترسند به آنها دست بزنند یا لباس دکمه‌دار بپوشند. فوبیا دکمه یکی از عجیب‌ترین انواع فوبیا به شمار می‌رود.

انواع دیگری از فوبیا خاص نیز وجود دارند که تخت عنوان فوبیا از بیهوشی، فوبیا وارد رابطه شدن، فوبیا زایمان، فوبیا آمپول، فوبیا مرگ و غیره ظاهر می‌شوند.

علائم فوبیا کدام است؟ گاهی افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی زمانی‌که در موقعیت‌های خاص قرار می‌گیرند، دچار حمله پنیک می‌شوند. این حملات پنیک ممکن است به اندازه‌ای ناراحت‌کننده باشد که فرد برای جلوگیری از آن در آینده، دست به هر کاری بزند. مثلا اگر هنگام قایق‌رانی دچار حمله پنیک شوید، احتمالا در آینده از آن واهمه پیدا می‌کنید. اما ممکن است از حملات پنیک یا ترس از آب هم بترسید.

شایع‌ترین علائم فوبیا، حمله پانیک است که می‌تواند زندگی را مختل کند و موجب ناتوانی فرد شود. ویژگی‌های حمله پانیک عبارتند از: افزایش ضربان یا تپش قلب تنگی نفس مشکل تکلم یا ناتوانی در صحبت کردن خشکی دهان ناراحتی معده و گوارش حالت تهوع فشار خون بالا لرزش بدن درد یا گرفتگی قفسه سینه احساس خفگی سرگیجه یا احساس سبکی سر تعریق زیاد احساس مرگ قریب الوقوع

درمان فوبیا چگونه انجام می‌شود؟ تاثیرات فوبیا بر فرد می‌تواند از آزاردهندگی تا ناتوانی شدید متغیر باشد. افراد مبتلا اغلب خودشان می‌دانند و متوجه می‌شوند که ترسشان غیرمنطقی است، اما نمی‌توانند در این مورد کاری انجام دهند. چنین تر‌س‌هایی ممکن است در محل کار، مدرسه و روابط شخصی اختلال ایجاد کند. به همین منظور درمان فوبیا شامل تکنیک‌های روان‌درمانی، دارو یا ترکیبی از هر دو به کار گرفته می‌شود. اگر به دنبال یافتن درمانی برای هراس خود هستید، باید با روان‌شناس یا متخصص بهداشت روانی ملاقات کنید. رفتار درمانی شناختی یاCBT یکی از متداول‌ترین روش‌های روان‌درمانی برای فوبیا به شمار می‌رود. این روش که به نام مواجهه‌درمانی نیز مشهور است، با قرار گرفتن در معرض منبع ترس در یک محیط کنترل‌شده انجام می‌گیرد.