همه چیز درباره یک پروانه .

پَروانه یا فرانک حشره‌ای است از دسته پولک‌بالان، از خانواده طبقه‌بندی‌نشده گُرزشاخکان. الگوهای گوناگون رنگارنگ بر روی بال‌های پروانه‌ها و پرواز نامنظم ولی باوقار آن‌ها باعث شده تا تماشای پروانه یکی از سرگرمی‌های محبوب در برخی کشورها به‌شمار بیاید.

بال همه پروانه‌ها شفاف و بی‌رنگ است. پس چطور ممکن است که بال‌های آن‌ها شفاف باشد؟ بال‌های پروانه توسط هزاران پولک ریز پوشیده شده است که این پولک‌ها نور را در رنگ‌های مختلف منعکس می‌کنند. در زیر این پولک‌ها یک لایه از کیتینی (نوعی پروتئین) بسیار نازک وجود دارد. این لایه بسیار نازک و شفاف است.

پروانه‌ها نقش مهمی در اکوسیستم‌ها ایفا می‌کنند و تأثیرات مختلفی در طبیعت دارند. از جمله نقش‌های مهم پروانه‌ها عبور از مراحل مختلف زندگی و تغییرشکل به عنوان یکی از گروه‌های اصلی حشرات گرده‌افشانی است. این نقش اهمیت بسیاری در حفظ تنوع گیاهان و تولید محصولات کشاورزی دارد. با توجه به نکاتی که ارائه داده‌اید، پروانه‌ها می‌توانند در دوره نوزادی به عنوان آفت‌کش‌ها عمل کنند و حشرات زیان‌آور را می‌خورند. این نوع تنظیم طبیعی جمعیت‌های حشرات زیان‌آور در مزارع و باغات کشاورزی به تعادل برسانده و کمک به کاهش استفاده از سموم شیمیایی می‌کند. به علاوه، پروانه‌ها به عنوان یکی از گروه‌های اصلی حشرات گرده‌افشانی نقش اساسی در گرده‌افشانی گیاهان دارند. این فرآیند بسیار مهم برای تولید محصولات کشاورزی و حفظ تنوع گیاهان در طبیعت است. پروانه‌ها با جابجایی از گل به گل و انتقال گرده‌گل به گل، به تولید میوه‌ها و بذرهای مختلف کمک می‌کنند. در مورد شکل‌های دیدگان پروانه‌ها که تنها سه رنگ سبز، قرمز و زرد را می‌توانند ببینند، این یک موضوع جالب است. پروانه‌ها از یک دیدگاه متفاوت نسبت به انسان‌ها به رنگ‌ها نگاه می‌کنند. آنها از دیدگان تشکیل شده از سلول‌های سوزنی استفاده می‌کنند که نور را به صورت پلاریزه تشخیص می‌دهند. این به آنها امکان می‌دهد رنگ‌های پلاریزه شده را تشخیص دهند و از آنها در تعامل با محیط خود استفاده کنند. پروانه‌ها با تنوع گونه‌های مختلفی که دارند، به تنوع زیستی و اکوسیستم‌ها کمک می‌کنند و از اهمیت بسیاری برخوردارند. بیش از ۲۰ هزار گونه مختلف پروانه در رنگها و اشکال گوناگون در جهان وجود دارد که می توانید در موزه حشرات باغ گیاه شناسی ملی ایران تعداد زیادی از آنها را مشاهده کنید، در زیر با چند گونه معروف پروانه ها آشنا می شوید : پروانه مورف (Blue Morpho Butterflies) پروانه مورف از بزرگترین گونه های پروانه در جهان محسوب می شود و دارای رنگ های بسیار زیبا و درخشان می باشد.

قبل از اقدام به جمع آوری پروانه ها لازم است با این حشرات خوب آشنا شویم، ویژگی های ظاهری آنها را بشناسیم و ساختار و کارکرد دستگاه های بدن آنها را به دقت مورد مطالعه قرار دهیم. بال پولک داران حشراتی با قدمت بسیار زیاد بر روی کره زمین هستند، چرا که قدیمی ترین بال پولک دار شناسایی شده مربوط به دوره کرتاسه است. همان طور که قبلاً گفته شد، پروانه ها(شامل روز پرک ها و شب پره ها) یکی از گروه های بسیار بزرگ حشرات را تشکیل می دهند، و در راسته ای با نام Lepidoptera قرار می گیرند. نام Lepidoptera از کلمه یونانی Lepidos (به معنی فلس یا پولک) و Pteron (به معنی بال) گرفته شده و به این دلیل به این نام خوانده می شوند که بال‌هایشان از فلس های بسیار ریزی پوشیده شده است و این مهم‌ترین ویژگی برای جداکردن این حشرات از سایر گروه های حشره است.