«علت شور بودن آب دریا»

برای رفع تشنگی کجا می‌روید؟ سینک آشپزخانه؟ سوپرمارکت محل؟ چشمه‌های آب معدنی؟ در قرن ۲۱ام، برای به دست آوردن آب شیرین نیاز به راه دور رفتن نیست، اما همچنان، ذخایر آبی در حال پایان یافتن هستند. چه می‌شد اگر نیاز به نگرانی در مورد مصرف آب وجود نداشت؟ چه می‌شد اگر هر چه می‌خواستید آب میخوردید یا حمام می‌کردید؟ چه می‌شد آبی که از چاه می‌آید و آبی که در دریاست یکسان و مشابه بود؟ احتمالا برای داشتن این مزایا هزینه‌ی زیادی خواهید کرد، اما هزینه واقعا چقدر خواهد بود؟

اولین سوال بزرگی که باید بپرسیم این است که چرا آب اقیانوس‌ها شور است؟ خب، قبلا اینطور نبوده! در حدود ۳.۸ میلیارد سال پیش سطح زمین به قدری خنک شده بود که بخار آب به مایع تبدیل می‌شد. بدون هیچ‌گونه شوری. درسته! در زمان‌های خیلی خیلی دور آب اقیانوس‌ها شیرین بوده است، اما همیشگی نبود. هربار که باران می‌بارد، کربن دی‌اکسید هوا درون آب حل می‌شود. در نتیجه باران اسیدی شده و زمانی که می‌بارد سنگ‌ها ساییده می‌شوند. از آنجا آب باران به سمت رودخانه‌ها و جریان‌های نزدیک جاری می‌شود و نمک و مواد معدنی را همراه با خود می‌برد. از آنجا، این روان‌آب از روخانه به اقیانوس جریان پیدا کرده. به این موارد، نمک و مواد معدنی را که از چاه‌های گرمابی و آتشفشان‌های زیر دریا خارج شده اضافه کنید و سپس در نظر بگیرید که تمامی این فرایند کم و بیش در طول ۳.۸ میلیارد سال در حال تکرار شدن است.

این مقدار نمک بسیار زیاد است. در واقع، آنقدر نمک در اقیانوس وجود دارد که اگر به طور مساوی در خشکی‌های زمین پخش کنید به ارتفاع یک برج ۴۰ طبقه نمک خواهید داشت. نود و هفت درصد آب‌های زمین شور است و باید فرض کنیم که دلیلی پشت آن وجود دارد. دنیای بدون نمک درون دریا چگونه خواهد بود؟

اقیانوس آب شیرین قطعا یک نعمت خدادادی محسوب می‌شود. هم اکنون پیش‌بینی می‌شود که یک سوم دنیا تا سال ۲۰۲۵ با کمبود آب مواجه خواهد بود. با نرخ مصرف کنونی، درخواست آب شیرین هر ۲۰ سال دو برابر می‌شود. بنابراین، اقیانوس‌های آب شیرین گزینه‌ی خوبی خواهند بود؟ خیر! دریای بدون نمک زندگی دریایی را از بین خواهد برد و تاثیری شدیدی بر اقلیم و دما خواهد داشت. اگر زندگی انسان را غیرممکن نکند، دشوار خواهد کرد. تقریبا ۲۲۸,۴۵۰ گونه در اقیانوس زندگی می‌کنند و در حدود ۲ میلیون گونه بیشتر کشف خواهد شد، اما اگر اقیانوس‌ها نمک‌زدایی شوند، هرگز آن‌ها را پیدا نخواهیم کرد. ماهی آب شور و دیگر گونه‌های اقیانوسی طوری تکامل یافته‌اند که قادر به نوشیدن آب شور هستند و می‌توانند از شر نمک اضافی رها شوند. نه اینکه همه‌ی گونه‌ها چنین فرایندی دارند، اما قادر به خارج کردن نمک اضافی برای زنده ماندن در اقیانوس حیاتی است. برخی گونه‌ها مثل ماهی سالمون به گونه‌ای خو گرفته‌اند که می‌توانند آب شیرین و شور را تحمل کنند اما در اکثر بخش‌ها، همه گونه‌های آب شور از بین خواهند رفت. از جمله جلبک‌های زیر آب، که باور کنید یا نه، نیمی از فتوسنتز زمین بر عهده آن‌هاست.

فتوسنتز نقش حیاتی در تامین اکسیژن سیاره دارد. از آنجایی که درختان و گیاهان کربن دی‌اکسید را از جو به هوایی که تنفس می‌کنیم تبدیل می‌کنند، بنابراین بدون جلبک‌ها، نه تنها اکسیژن کمتری خواهیم داشت بلکه کربن دی‌اکسید بیشتری در جو خواهیم داشت. این افزایش اثر گازهای گلخانه‌ای برخی نقاط دنیا را به شکل غیرقابل تحملی گرم خواهد کرد. این گرمای شدید را در نزدیکی استوا بیشتر حس خواهید کرد. زیرا که جریانات اقیانوسی آب گرم و هوا را مانند قبل به گردش نخواهد انداخت. جریان انتقال گرما کمک می‌کند تا آب گرم از استوا به سمت شمال حرکت کند، در حالی که آب سرد از سمت شمال می‌تواند نقاط گرم‌تر را به سمت جنوب خنک کند. در استوا، آب گرم‌تر می‌تواند نمک بیشتری را حمل کند، بنابراین آب غلیظتر به پایین رفته، در حالی که آب خنک‌تر در بالای آن جریان پیدا می‌کند و در دوردست‌های شمال، آب، سرد و منجمد شده و تشکیل یخ می‌دهد. نمک با منجمد شدن آب، عقب مانده و به‌طور طبیعی باعث می‌شود آبِ خنک‌ترِ شمال غلیظتر شود و به سمت پایین رفته و جا برای آب گرم ورودی باز کند. آبی که از مسیر جنوب آمده است.

بدون نمک، تمامی فرایند فرو خواهد پاشید زمین منجمد خواهد شد، در حالی که آب و هوای اطراف استوا تشدید خواهد شد طوفان‌ها بیشتر خواهند شد و کشنده‌تر. در این نقطه، اقلیم و آب و هوای ما از آنچه که اکنون می‌شناسیم متفاوت خواهد بود. چه مدت زنده می‌مانیم تا این تغییرات را ببینیم؟ اصلا طولانی نخواهد بود یا در یک بلای طبیعی یخ خواهید زد، یا خواهید سوخت یا از گشنگی خواهید مرد. بله، با کاهش قابل ملاحظه‌ی فتوسنتز و با آب و هوایی که یا خیلی سرد خواهد بود یا خیلی گرم این اقلیم دیگر از تنوع گیاهی پشتیبانی نخواهد کرد. کل زنجیره غذایی دچار فروپاشی خواهد شد. اکثر گونه‌ها منقرض خواهند شد و از آنجایی که ما برای تغذیه بر محصولات زراعی متکی هستیم که از بین رفته‌اند، انسان نیز منقرض خواهد شد. بنابراین وقتی از اهمیت شوری اقیانوس صحبت می‌کنیم آن را با یک دانه نمک اشتباه نگیرید. البته که ما به روش‌های علمی احترام می‌گذاریم. بنابراین به سوال کردن در مورد دنیا و خواص آن بر روی خشکی و فراتر ادامه دهید