بهلول که بود ؟

بهلول ،بهلول دانا، بهلول مجنون کوفی یا ابو وهب بن عمرو صیرفی کوفی یکی از عقلای مجانین سدهٔ دوم هجری و معاصر هارون‌الرشید بود. وی در کوفه رشد و نمو یافت و مردم محل او را با نام "فارسی بهلول دانا یا عاقل دیوانه "می‌نامیدند

بهلول دیوانه نبوده است ! بهلول ديوانه نبوده بلكه از فقها و حكما و شعراي شيعه در قرن دوم هجري بوده است و علت اينكه به ناچار خود را به ديوانگي زد اين بود كه زماني هارون‌الرشيد خليفه عباسي قصد داشت مخالفان حكومت استبدادي خود را از بين ببرد و نقشه اي‌  طرح كرد تا امام كاظم (ع) را به شهادت برساند.

داستان دیوانگی وی : هارون الرشید- خلیفه عباسی، به علت حرص و طمع در مملکت داری خویش، سعی داشت مخالفان خود را به هر وسیله و بهانه ای از سر راه خود بردارد برای همین یا آنها را می کشت و یا به زندان می فرستاد. زندانی که رهایی از آن امکان نداشت

امام موسی کاظم (علیه السلام) دوره ی امامت خود را در زمان این ظالم می گذراندند ایشان مورد احترام و محبوب دل مومنان بودند و به طبع مخالف ظلم. هارون الرشید، امام را یک خطر خیلی جدی برای خود می دانست.

او سعی و کوشش داشت تا علمای برجسته ی اسلامی را ترغیب کند که فتوا دهند امام موسی کاظم از دین خارج شده است. بدین ترتیب زمینه ی اقدام علیه آن بزرگوار آماده گردد. یکی از علمای آن روزگار بهلول بود و هارون الرشید از او خواست که فرمان قتل امام موسی کاظم(علیه السلام) را امضا کند. بهلول ماجرا را به اطلاع امام رساند و چاره طلبید.

امام موسی کاظم (علیه السلام) که در زندان هارون الرشید به سر می بردند فرمودند: خود را به دیوانگان شبیه ساز تا از این خطر رهایی یابی. بهلول، خود را به دیوانگی زده و به شمشیر طنز و طعنه و مسخرگی، بر حکومت ظالم، حمله آورد.

و حتی مشهور ترین سخنِ تاریخ در رابطه با عاقل ِدیوانه " بهلول " : مشهورترین سخنی که امروزه گفته می‌شود، آن است که دیوانه‌نمایی او به توصیه امام کاظم (علیه‌السلام) بود تا جانش حفظ شده و از آزار خلیفه عباسی رهایی یابد.

بهلول از دو ویژگی خاص برخوردار بود: یکی دارا بودن موفقیت علمی و اجتماعی و دینی در میان مردم و خویشاوندی نزدیک با هارون الرشید. به سبب همین دو ویژگی، او می توانست آزادانه و بی هراس به سر وقت هارون الرشید و کارگزاران او رفته و هرچه را که می خواهد، به زبان طنز بر آنان وارد سازد.

حکایات و کلمات وی : حكايات و كلمات و اشعار او قرن‌هاست كه در ميان مردم نقل قول مجالس و محافل گرديده است و سخنانش الهام‌بخش نويسندگان و شاعران و ضرب‌المثل مي‌باشد. برخی بهلول را از شاگردان پیشوای ششم شیعیان دانسته‌اند.

حکایتی جالب و نقل شده از بهلول : شخصی بهلول رادر میان جمعی به سخره گرفت (شخص ثروتمند) و به بهلول گفت: هیچ شباهتی بین من و تو هست؟ بحلول جواب داد: البته که هست دو چیز ما شبیه یکدیگر است. یکی جیب من و کله تو که هر دو خالی است. و دیگری جیب تو و کله من که هر دو پر است .....!

حکایتی از وی : روزی سوداگری بغدادی از بهلول سوال نمود من چه بخرم تا منافع زیاد ببرم؟ بهلول جواب داد آهن و پنبه. آن مرد رفت و مقداری آهن و پنبه خرید و انبار نمود اتفاقا" پس از چند ماهی فروخت و سود فراوان برد. باز روزی به بهلول بر خورد. این دفعه گفت بهلول دیوانه من چه بخرم تا منافع ببرم؟ بهلول این دفعه گفت پیاز بخر و هندوانه

پس از مدت کمی تمام پیاز و هندوانه های او پوسید و از بین رفت و ضرر فراوان نمود.  به او گفت در اول که از تو مشورت نموده، گفتی آهن بخر و پنبه، نفعی برده. ولی دفعه دوم این چه پیشنهادی بود کردی؟  تمام سرمایه من از بین رفت

بهلول در جواب آن مرد گفت روز اول که مرا صدا زدی گفتی آقای شیخ بهلول و چون مرا شخص عاقلی خطاب نمودی من هم از روی عقل به تو دستور دادم . ولی دفعه دوم مرا بهلول دیوانه صدا زدی، من هم از روی دیوانگی به تو دستور دادم . مرد از گفته دوم خجل شد و مطلب را درک نمود. 

آرامگاه وی : آرامگاه بهلول در بغداد قرار دارد روی سنگ قبر وی، تاریخ ۵۰۱ قمری دیده می شود... ممنون که تا اینجا همراه من بودید. امیدوارم از این پست لذت برده باشید  🌚