صدا چیست؟

صدا یا صوت یا موج صوتی، به انگلیسی (Sound) از انواع انرژی است که از تحرک ذرات ماده به وجود می‌آید؛ به این گونه که یک ذره با حرکت (برخوردِ) خود به ذره‌ای دیگر، ذرهٔ دیگر را به حرکت در می‌آورَد، و به همین ترتیب است که صوت نشر می‌یابد. صدا یک نوع انرژی ارتعاشی‌ست که توسط گوش (حس شنوایی انسان) درک می‌شود. ما معمولاً اصواتی را که در هوا حرکت می‌کنند می‌شنویم، ولی صدا می‌تواند در گاز، مایع و حتی جامدات نیز حرکت کند.

« سرعت صوت در جامدات » : سرعت صوت در جامدات، به دلیل تراکم زیادِ مولکول‌ها، بیشتر از مایعات، و در مایعات نیز بیشتر از گازها است. صوت، برخلاف امواج دیگر مانند نور و گرما، فقط در محیطی نشر می‌یابد که ماده وجود داشته باشد، و این بدین معناست که اگر بر سطح ماه (که هوایی در آن وجود ندارد) انفجاری روی دهد، صدای آن شنیده نخواهدشد.

« واحد اندازه گیری صوت » : از واحد دسی‌بل نیز برای اندازه‌گیری شدت صوت استفاده می‌کنند. محدوده شنوایی انسان بین ۱۶ هرتز تا ۲۰٬۰۰۰ هرتز است.البته با افزایش سن این محدوده کمتر میشود به طوری که در مردان و در سن ۵۰ سالگی این محدوده به ۲۰ هرتز تا ۱۲،۰۰۰ هرتز کاهش میابد.

« سرعت صوت » : سرعت انتشار صوت بستگی به نوع، دما و فشار محیطی که صوت در آن منتشر می‌شود دارد. در شرایط طبیعی از آنجایی که هوا تقریباً به صورت یک گاز کامل رفتار می‌کند سرعت صوت وابسته به فشار هوا نخواهد بود. در هوای خشک در دمای ۲۰ درجهٔ سانتیگراد سرعت صوت حدوداً ۳۴۳ متر بر ثانیه یعنی حدوداً یک متر در هر ۳ هزارم ثانیه است. سرعت صوت همچنین وابسته به بسامد و طول موج است؛ بنابراین یک صوت ۳۴۳ هرتزی طول موج یک متر خواهد داشت.

« ما چگونه می‌شنویم؟ » : １) امواج صوتی توسط لاله گوش جمع آوری شده و از طریق کانال گوش به پرده گوش رسانده می‌شود. ２) سپس پرده گوش به ارتفاع در آمده که این ارتفاعش باعث به حرکت درآمدن زنجیره استخوانچه می‌شود، این حرکت به عنوان امپلی فایر یا تقویت کننده صدا تحمل می‌کند. 3 ) سپس استخوان رکابی که کوچکترین و آخرین استخوانچه در زنجیره می‌باشد به بخشی از حلزون گوش فشار وارد کرده که باعث به موج در آمدن مایع داخلی و خم شدن هزاران سلول مویی ریز بر روی حلزون می‌شود. در این مرحله انرژی جنبشی موج ایجاد شده در مایع داخلی حلزون به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌شود. ４) سپس سلول‌های مویی حلزون گوش، سیگنال الکنریکی تولید شده را از طریق عصب شنوایی به مغز ارسال می‌کنند. ５) با دریافت این سیگنال توسط مغز، ما به صورت صدا درک خواهیم کرد.