رسوم ارزشمند کشور ایران

آداب و رسوم هر کشور ریشه در تاریخ و فرهنگ آن دارد و ازاین‌رو، کشوری چون ایران با پیشینه فرهنگی کهن و تاثیرگذار، از رسوم جالب‌توجه و خرده فرهنگ‌های گوناگونی برخوردار است

آداب و رسوم ایران امروز تلفیقی از سنت‌های گذشته این سرزمین و باورهای مدرن مردم است؛ آیین‌هایی چون شب یلدا، جشن عروسی، جشن دندونی نوزاد، خانه تکانی، کاشت سبزه، چیدن سفره هفت‌سین، سیزده به در، آب ریختن پشت مسافر و آداب و عاداتی چون تعارف کردن، احترام به بزرگ‌ترها و پشت نکردن به دیگران از جمله مهم‌ترین آداب و آیین‌های ایرانی به حساب می‌آید. در ادامه به تعدادی از این آیین ها میپردازیم

کاشت سبزه: کاشت سبزه برای عید نوروز ریشه‌ای کهن در ایران‌زمین دارد و در اوستا با عنوان نماد حقیقت و فضیلت از آن یاد شده است. رویاندن سبزه نوروز همچنان در میان ایرانیان رواج دارد؛ مردم هنوز این سنت را به فال نیک می‌گیرند و کاشت دانه و رویش آن را نشانه برکت و باروری در سال نو می‌دانند؛ ازاین‌رو، معمولا دو هفته پیش از سال جدید،‌ دانه‌هایی چون گندم، جو، عدس، ماش یا بذرهایی چون شاهی، ریحان، خاکشیر و خرفه را در ظرف‌های زیبا می‌کارند و خانه‌های خود را در نخستین روزهای بهار با سرسبزی، طراوت و شادابی آذین می‌بخشند. از سوی دیگر، سبزه خبر از سبزی بهار می‌دهد و همگامی با طبیعت را گوشزد می‌کند؛ بهاری که دگرگونی، امید زندگی، بیداری و سرسبزی را به انسان یادآور می‌شود.

چیدن سفره هفت‌ سین : هفت سین را شاید بتوان مهم‌ترین نماد نوروزی در میان ایرانیان معرفی کرد. مردم ایران‌زمین ساعاتی پیش از تحویل سال، سفره‌ای می‌گسترانند که متشکل از هفت نماد است که با حرف سین آغاز می‌شود. هریک از اجزای سفره هفت سین مبتنی بر یک سنت کهن است و پیام خاصی را منتقل می‌کند. در ایران پس از اسلام، قرآن نیز به‌عنوان کتاب آسمانی و به نشانه توکل به خداوند در سفره هفت سین جای گرفت. بسیاری از ایرانیان دیوان حافظ را نیز روی سفره می‌گذارند و سال نو را با تفالی بر دیوان خواجه شیراز، با امید خیر و خوشی در روزهای پیش رو آغاز می‌کنند.

سیزده به در: سیزدهم فروردین آخرین روز جشن‌ نوروز در ایران به حساب می‌آید که در دامان طبیعت سپری می‌شود. برخی معتقدند که فلسفه سیزده به در به ایران باستان بر می‌گردد. بر اساس این عقیده، ایرانیان به یاد ۱۲ ماه سال، ۱۲ روز آغاز سال نو را جشن می‌گرفتند و در روز سیزدهم با رفتن به باغ و صحرا، پایان جشن نوروز را اعلام می‌کردند. گره زدن سبزه در روز سیزده به در نیز به زعم استاد فره‌وشی، رسمی از روزگاران کهن است؛ چراکه در آن زمان، آیین‌های مذهبی و جادویی به هم آمیخته بود و مردم گمان می‌کردند که بدین طریق، به تحقق آرزوی خود سرعت می‌بخشند. در نهایت، مرسوم است که در روز سیزده به در، سبزه را به آب می‌اندازند؛ به عبارت دیگر و بر اساس باور کهن ایرانیان، سبزه را به «آناهیتا» ایزدبانوی آب‌ها می‌سپارند تا سرسبزی سال نو را بیشتر کند و طراوت و تازگی را به مردم بازگرداند.

سنت عیدی دادن: عیدی دادن سنت کهن ایرانیان است که در میان بسیاری از مردم جهان نیز دیده می‌شود و روابط عاطفی میان افراد را تحکیم می‌کند. بر اساس مستندات موجود، هدایای نوروزی ریشه در تاریخ و فرهنگ ایران‌زمین دارد. برخی بر این باورند که هدیه نقدی یا به عبارت بهتر، رسم دادن سکه به‌عنوان عیدی از زمان «هرمز دوم»، پادشاه ساسانی، آغاز شد. در ایران قدیم نیز بزرگ‌ترها با توجه به داشته‌های خود، هدیه‌ای به کوچک‌ترها یا مهمانان می‌دادند که می‌توانست خوراکی‌هایی چون تخم‌مرغ رنگ شده، سیب، سمنو، گندم بو داده یا مواردی از این دست باشد. پشت این هدایا نیت زیبایی نیز نهفته بود. سنت عیدی دادن بار دیگر در گذر زمان تغییر کرد و به هدایای نقدی تبدیل شد؛ اما هنوز بسیاری از افراد اسکناس‌هایی را که از بزرگ‌تر‌ها در نوروز می‌گیرند، به نشانه شگون و برکت در مال خود، تا سال آینده نگه می‌دارند و آن را خرج نمی‌کنند.