عشق؟

مولانا:عشق «افراط در محبت است و آتشی است که در دل عاشق حق می‌افتد و جز حق را می‌سوزاند؛ امری است الهی و آموختنی نه آمدنی» (نوربخش، 1379: 195). «عشق میل مفرط است و اشتقاق عاشق و معشوق است از عشق، به معنی فرط حب و دوستی، و مشتق از عشقه و آن گیاهی است که به دور درخت پیچد و بعد از مدتی خود درخت نیز خشک شود. و چون عشق به کمال رسد، قوا ساقط شود و میان حب و خلق ملال افکند و از جهت غیر دوست ملول شود یا دیوانه شود و یا هلاک گردد»

حافظ:حافظ خود را بنده عشق می داند و از دیدگاه وی عشق، روح و معنای جهان هستی است. عشق انگیزه آفرینش است و آدمی و پری همه طفیل عشق هستند. عشق با فروغش آتش به همه عالم مي‌زند اما در حریم حرمت عشق عقل را راهی نیست و نغمه عشق است كه هرگاه اراده كند راه به جایی دارد و راهی است راه عشق كه هیچش كناره نیست. یا به نوعی دگر:ای نسیم سحر آرامگه یار کجاست           منزل آن مه عاشق کش عیار کجاست شب تار است و ره وادی ایمن در پیش       آتش طور کجا موعد دیدار کجاست مهم ترین بارگاه عشق در اشعار حافظ عشق عرفانی است که با صداقت و قداست رو به درگاه باری تعالی می نماید و با چشم عشق به حبیب می نگرد.  در دل راه میابد و آتش و غوغا به پا می کند و آنگاه با این عشق دل به آرامش می رسد و تنها سخن عشق است که در این گنبد دوار باقی می ماند و مقامی بالاتر از آن وجود ندارد در عشق خانقاه و خرابات فرق نیست   هر جا که هست پرتو روی حبیب هست

توضیحات بیشتر درباره حافظ:یکی از ابیات خیال انگیز حافظ که گفته می شود در آن به نماد آتش در عرفان ایران باستان اشاره شده و روح ایرانی غزل او را به نمایش گذاشته است، این بیت است: از آن به دیر مغانم عزیز می دارند / که آتشی که نمیرد همیشه در دل ماست در دین زرتشتی، آتش، پرتویی از نور ایزدی و نموداری از روشنایی است. طبق اظهارات شیخ اشراق، آتش شئ أشبه و أتمّ به مبادی نوریه است و برادر نور “اسفهبدی” انسان واجب و فرض است، زیرا که سرچشمه ی تمامی آن ها ذات حق و نورالانوار می باشند. زرتشت آتش را نمی پرستید و بر عقیده ی پیشینیان و نیاکان خود نسبت به پرستش آتش نبوده است و معتقدات او با آنچه بعد ها آتش پرستان عنوان کرده اند، اختلاف دارد. او آتش را فقط یک رمز قدوسی و نشانه ای گران بها از اهورامزدا می دانسته است که توسط آن به ماهیت و عصاره ی حقیقت علوی خداوند دانا می توان پی برد.

اس اضافه