ماست چگونه درست شد؟

ماست اولین بار حدود ۶۰۰۰ سال پیش در نواحی خاورمیانه توسط انسان‌ها تهیه شد. تولید ماست به صورتی که امروزه می‌شناسیم، به صورت تصادفی اتفاق افتاده است. وقتی شیر در یک محیط گرم و باز بماند، باکتری‌های لبنی موجود در هوا و محیط شیر باعث تغییر در شیر می‌شوند و موجب تولید ماست می‌شوند. ماست، یکی از پرمصرف‌ترین محصولات لبنی در جهان است. این محصول لذیذ و مفید، ریشه در فرهنگ‌های مختلف دارد. اما چگونه ماست اولین بار توسط انسان‌ها کشف و تهیه شد؟

در طول زمان، با کشف و توسعه فرآیند تولید ماست، این شیر با استفاده از باکتری‌های لبنی تغییر یافته و به محصولی با خصوصیات جدید تبدیل شد که به نام "ماست" شناخته می‌شود. این کشف نه تنها باعث تغییر در خواص شیر شد، بلکه به تولید یک محصول خوشمزه با ارزش غذایی بالا منجر شد. بنابراین، شیر به عنوان منبع اصلی تولید ماست در قدیم توسط انسان‌ها شناخته شده و اهمیت بالایی در تولید این محصول داشته است. تحولات در فرآیند تولید این محصول از دوران اولیه تا به امروز نشان می‌دهد که شیر به عنوان یکی از ارکان اصلی تولید ماست، نقش مهمی در ارتقای تولید و مصرف این محصول لذیذ و مفید داشته است.

ماست، یکی از رایج‌ترین فرآورده‌های لبنی در جهان است. اما نخستین بار چگونه این محصول کهن تولید شده است؟ گذشته تاریخی ماست با ایران و توسعه اولین فرآیند تهیه آن در این منطقه، حیرت‌انگیز است. به دنبال تحقیقات اخیر مشخص شده که ماست از طریق ایران و توسط جامعه کرد در حدود ۶۰۰۰ سال پیش تولید شده است. گزارشات نشان می‌دهد که اولین ماست به وسیله جوامع ایرانی تولید شده است و این محصول غذایی سپس از طریق تبادلات تجاری و فرهنگی، به کشورهای دیگر از جمله بلغارستان رفته و شهرت یافته است. این کشف تاریخی نشان می‌دهد که نقش ایران در تاریخچه توسعه ماست و انتقال فرآیند تهیه آن به دیگر نقاط جهان بسیار مهم بوده است.

وقتی که دسترسی به ماست اولین بار در خاورمیانه به وجود آمد، روش تهیه آن متفاوت بود. برخلاف روش متداول استفاده از شیر گاو یا گوسفند، از گیاهی به نام "علف ماست" استفاده می‌شد که در کردستان ایران رشد می‌کرد. این گیاه، به مرور زمان، به عنوان "یوغورت اوتی" شناخته شده بود و شیره آن شیر را به ماست تبدیل می‌کرد. این نحوه تهیه ماست با استفاده از علف ماست، ماستی با خواص مفیدتر و طعمی دلپذیرتر تولید می‌کرد.

ماست به عنوان یک فرآیند طبیعی در اثر واکنش باکتری‌های لبنی با شیر به وجود می‌آید. کشف این باکتری‌ها و نقش آنها در تغییر شیر به ماست، از آن دستاوردهایی است که در طول زمان به وقوع پیوسته است. در آغاز، این فرآیند به صورت تصادفی اتفاق افتاد و شیر در محیط‌های خاصی با باکتری‌های لبنی در تماس می‌آمد که باعث تغییر و تولید ماست می‌شدند. پس از کشف این اتفاق طبیعی، انسان‌ها به دنبال شیوه‌هایی برای تقویت و کنترل این فرآیند شدند. این باعث شد که باکتری‌های لبنی مورد مطالعه دقیق‌تری قرار گیرند و روش‌هایی برای جلوگیری از رشد باکتری‌های غیرمطلوب و افزایش باکتری‌های مفید برای تولید ماست توسعه یابد.

باکتری‌های لبنی مثبت به تبدیل لاکتوز به اسید لاکتیک مشغولند که این فرآیند باعث اسیدی شدن شیر و تغییر طعم و بافت آن به ماست می‌شود. توانایی کشف و استفاده موثر از این باکتری‌ها به منظور تولید ماست، یکی از مهم‌ترین مولفه‌ها در تاریخ تولید این محصول است که باعث شده است تا امروز ماست به عنوان یکی از محصولات مهم و مورد علاقه در صنعت لبنیات و غذایی شناخته شود.

ماست به عنوان یکی از محصولات لبنیاتی پرکاربرد، تأثیرات فراوانی بر فرهنگ‌ها و جوامع داشته و در ایجاد غذاها، جشنواره‌ها و رسوم مردمی نقش مهمی داشته است.