متفاوت بودن رنگ چشم‌ها، هتروکرومیا یک بیماری زیبا

رنگ چشم چگونه به وجود می‌آید؟ رنگ چشم به میزان رنگدانه‌های موجود در عنبیه چشم بستگی دارد. عنبیه یکی از ساختارهای داخلی چشم انسان است که مردمک را احاطه کرده و به کنترل میزان ورود نور به چشم کمک می‌کند. رنگ عنبیه از آبی روشن تا قهوه‌ای تیره متغیر است. بیش‌تر ژن‌های مرتبط با رنگ چشم در تولید، ذخیره و انتقال رنگدانه‌ای به نام ملانین ایفای نقش می‌کنند. در حقیقت رنگ چشم ارتباط مستقیمی با کیفیت و میزان ملانین موجود در لایه‌های جلویی عنبیه دارد. رنگ قهوه‌ای چشم به دلیل وجود مقدار زیادی ملانین در عنبیه است این در حالی است که میزان رنگدانه موجود در عنبیه افرادی که چشمان آبی دارند، بسیار کم‌تر است.

اکثر نوزادان تازه متولد شده‌ دارای چشمانی روشن هستند و به مرور زمان رنگ چشم آن‌ها تیره‌تر می‌شود. دلیل این پدیده چیست؟ همان‌طور که گفتیم روشن بودن رنگ چشم به دلیل کمبود رنگدانه ملانین در عنبیه است. روند تکمیل رنگ چشم یک روند طولانی است و معمولا حدود 8 هفته پس از تولد به طول می‌انجامد. در طول این مدت دو ژن با نام‌های OCA2 و HERC2 که در مکانی نزدیک به یکدیگر روی کروموزوم قرار گرفته‌اند، در حال فعالیت برای کدگذاری رنگ چشم هستند. به همین دلیل است که چشم نوزادان بعد از مدتی از روشن به تیره تغییر رنگ پیدا می‌کند. حالا که با رنگدانه ملانین و تاثیر آن بر رنگ چشم آشنا شدید، بهتر است به موضوع اصلی خودمان برگردیم و درباره‌ی بیماری هتروکرومیا (هم رنگ نبودن عنبیه‌ها) بیش‌تر بدانیم.

هتروکرومیا چیست؟ چرا برخی افراد دو رنگ چشم متفاوت دارند؟ هتروکرومیا زمانی رخ می‌دهد که در هر یک از چشم‌ها مقدار متفاوتی ملانین وجود داشته باشد. همچنین ممکن است روی ژن‌های مرتبط با رنگ چشم که از والدین شما به ارث می‌رسد، جهش رخ دهد و این موضوع باعث ایجاد تفاوت رنگ در چشم‌های شما شود. هتروکرومیا در اکثر مواقع خوش‌خیم است و هیچ‌گونه مشکلی برای شخص ایجاد نمی‌کند. جالب است که عارضه‌ی متفاوت بودن رنگ چشم (هتروکرومیا)، علاوه‌بر انسان در حیواناتی مانند گربه، سگ، اسب و …‌ نیز وجود دارد.

انواع هتروکرومیا بیماری هتروکرومیا انواع مختلفی دارد. به طور کلی سه نوع هتروکرومیا وجود دارد: هتروکرومیای مرکزی  هتروکرومیای سگمنتال یا بخشی هتروکرومیای کامل 

1) هتروکرومیای مرکزی: در نزدیکی مردمک چشم افراد مبتلا به هتروکرومیای مرکزی، رنگ متفاوتی دیده می‌شود به گونه‌ای که فرد مبتلا به این عارضه ممکن است سایه‌ای از رنگ طلایی را در اطراف مردمک چشم خود داشته باشد در صورتی‌که سایر قسمت‌های عنبیه او به رنگ دیگری است. 2) هتروکرومیای سگمنتال [4] یا بخشی: این نوع هتروکرومیا شبیه به هتروکرومیای مرکزی است با این تفاوت که در هتروکرومیای سگمنتال تغییر رنگ در بخش بزرگ‌تری از عنبیه اتفاق می‌افتد و تنها به اطراف مردمک چشم محدود نمی‌شود. این اختلال می‌تواند در یک چشم یا روی هر دو چشم رخ دهد. 3) هتروکرومیای کامل: افراد مبتلا به هتروکرومیای کامل دارای چشمانی با رنگ‌های کاملا متفاوت هستند. به عنوان مثال یکی از چشم‌ها سبز و چشم دیگر می‌تواند به رنگ آبی، قهوه‌ای یا هر رنگ دیگری باشد