فرار چیست؟

زندگی به طور ذاتی استرس‌زا است و ما هر روز با مشکلات، مسائل، سختی‌ و رنج‌های بسیاری دست‌وپنجه نرم می‌کنیم. زمانی که انسان با استرس، اضطراب و رنج مواجه می‌شود به دنبال روشی برای حل مشکلات است یا ترجیح می‌دهد از آنها فرار کند.شاید افرادی را بشناسید که برای اینکه با مشکلات خود رو‌به‌رو نشوند به سراغ تماشای تلویزیون، بازی‌های ویدئویی یا حتی مصرف مواد مخ*در می‌روند. این افراد فرار از مشکلات را به‌مواجهه با آن ترجیح می‌دهند.

کلمه Escapism در زبان فارسی به فرار یا گریز‌گرایی ترجمه شده است. فرار به تمایل افراد به جستجوی حواس‌پرتی برای رهایی از جنبه‌های ناخوشایند یا حوصله سر بر زندگی روزمره گفته می‌شود. انسان از فرار به‌عنوان یک مکانیسم مقابله‌ای در برابر مشکلات، عوامل استرس‌زا و مسئولیت‌های خود استفاده می‌کند.

انجمن روان‌شناسی آمریکا فرار را به‌عنوان گرایش به فرار از دنیای واقعی به امنیت و آسایش یک دنیای خیالی تعریف می‌کند. دیکشنری مریام – وبستر فرار را به این شکل تعریف می‌کند:فرار در حقیقت، عادتِ مشغول شدن با فعالیت‌های تخیلی یا سرگرمی به‌عنوان راهی برای جلوگیری از مواجهه با واقعیت یا یکنواختی زندگی روزمره است.

چه دلایلی باعث می‌شود تا به فرار روی بیاوریم؟ وقتی احساس می‌کنیم تحت‌تأثیر دنیایِ اطراف خود هستیم، فرارکردن، آسان‌ترین راه برای مقابله با مشکلات به نظر می‌رسد.

دلایل زیادی وجود دارد که باعث می‌شود تا ما از واقعیت‌هایِ زندگی خودمان فرار کنیم. برخی از آنها عبارت‌اند از: 1-کمبودِ انگیزه 2-افسردگی یا غمگین بودن 3-بی‌حوصلگی 4-درگیری با دیگران 5-آسیب یا ضربه فیزیکی ناگهانی و شدید به بدن 6-وجود مشکلات در روابط شخصی 7-نداشتن انرژی 8-فرسودگی ذهنی و عاطفی 9-اهمال‌کاری 10-شک به خود

روان‌شناسان نظرات متفاوتی در مورد فرار دارند. اما اگر فرار را به‌عنوان یک طیف در نظر بگیریم برخی از الگوهای رفتاری سودمند مرتبط با سطوحِ پایین این طیف وجود دارد که از آن به‌عنوان «فرار مولد» یا «فرار سازنده و مثبت» یاد می‌شود

گریزِ مثبت به معنای انجام فعالیت‌هایی است که برای آینده ما سازنده و مفید هستند؛ اما در صورتی که تعادل را در سایر زمینه‌های زندگی خود حفظ کنیم. این نوع فرار می‌تواند مثبت تلقی شود، به‌عنوان مثال، اگر فردی احساس استرس یا غرق شدن در کار می‌کند، ممکن است با خواندن یک کتاب، درگیر فرار مثبت شود. این کار می‌تواند باعث شود تا عادات مفیدی مانند کتاب خواندن را در خود ایجاد کنیم. نمونه دیگری از فرار مولد، مراقبه است که می‌تواند به رشد خلاقیت در ما کمک کند و همچنین در ما احساس آرامش ایجاد کند.

نوع دیگر فرار ، فرار ناسالم است که ممکن است منجر به موارد زیر شود 1. اهمال‌کاری یا به تعویق انداختن کارها 2. انکار و روان‌پریشی 3. اعت*یاد

فرار تا چه اندازه مجاز است؟ زمانی که فرار به دوری از مسئولیت‌ها یا خود ویرانگری تبدیل شود می‌تواند مضر باشد.نشانه‌هایی که نشان می‌دهد بیش از حد درگیر فرار شده‌ایم عبارت‌اند از: •احساس ناامیدی و حس به دام افتادن و عدم حرکت به جلو در زندگی •غفلت از وظایف مهم •مشکل در روابط به دلیل استفاده بیش از حد از وسایل دیجیتال یا بازی‌های ویدئویی •افزایش سطح اضطراب یا استرس •اعتیاد به فعالیت‌هایی که برای فرار استفاده می‌شود

هر نوع فرار، خطرات و مزایای خاص خود را دارد، اما ما باید از همه آنها در حدِ اعتدال استفاده کنیم. وقتی فرار به اعتیاد تبدیل شود یا در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند، هم برای سلامت روانی و هم برای سلامت جسمی مضر خواهد بود.