واکنش بدن در برابر برق و شوک‌الکتریکی؟

زمانی ما دچار برق گرفتگی می شویم که با یک منبع برق تماس پیدا کنیم و این، به بدن شوک می رساند. همه‌ی ما راجع به برق گرفتگی شنیده ایم، ولی شوکه کننده است گر بدانید، برق گرفتن می تواند به راحتی انسان را به قبرستان بفرستد! البته که در بیشتر موارد، شوک الکتریکی آسیب هایی به جسم ما وارد می کند و همان طور که می دانید، شایع ترین آسیب، سوختگی قسمتی است که با برق تماس پیدا کرده. محصولاتی مانند محافظ برق مرکزی، حفاظت موتور و… با جلوگیری از نوسانات برقی، درصد خطر وقوع برق گرفتگی زیادی نداشته باشد.

زمانی که ما به برق گرفتگی دچار شویم، بدن ما در برابر عبور جریان برق واکنش شدیدی به اسم شوک الکتریکی نمایان میکند. تا زمانی که مقدار جریان برق و شرایط انسان در قبول این جریان کافی نباشد، برق گرفتگی رخ نمی‌دهد. البته که این را هم درنظر داشته باشید، برای هر فرد متفاوت است که چطور دچار برق گرفتگی شود. به منظور، ممکن است برای کسی شدید و پر از آسیب باشد، و کسی هم آن را سطحی و ساده تجربه کند.

برق گرفتگی دو مرحله دارد: ١)آستانه احساس ٢)آستانه انقباض. به منظور از آستانه انقباض، این است که برق عبور کم و ضعیفی داشته و جریان بیش از حد معین که واکنش عضلانی انسان را به دنبال دارد. مقدار جریان آستانه یا حداکثری در دو مرحله احساس و انقباض هم در هر بدن و در هر عضو بدن، متفاوت است.

زمانی که یک فرد دچار برق گرفتگی می‌شود، جریان برق از نقطه‌ای (محل برق گرفتگی) وارد بدن شده و از محلی که بدن انسان با زمين تماس دارد، خارج می‌شود. از آنجایی که هر ساله حدود 1000 نفر به‌ علت برق‌گرفتگی فوت می‌کنند و اکثر این مرگ‌ها در نتیجه‌ آسیب در محل کار اتفاق می‌افتند، خودتان به خوبی می دانید که افراد بزرگسال و جوان به دلیل دستکاری و تماس با برق در محل کار، در معرض خطر شوک فشار قوی قرار دارند. نوع آسیب در اثر برق گرفتگی به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل شامل نوع جریان (جریان متناوب یا مستقیم)، میزان جریان (که با ولتاژ منبع و مقاومت بافت‌های درگیر تعیین می‌شود) و مسیر عبور جریان برق در بدن هستند. برق فشار ضعیف (کمتر از 500 ولت) بسته به موارد فوق، به سوختگی‌های سطحی یا سوختگی‌های شدیدتر منجر می‌شود و تماس با برق فشار قوی (بیشتر از 500 ولت) می‌تواند باعث آسیب‌های جدی شود.

جریان برق حین گذر از بدن انسان، انرژی و گرما تولید می‌کند. این انرژی و گرما سبب تخریب سلول‌هایی می‌شود که در مسیر عبور جریان الکتریکی قرار دارند. طبیعی است که هر چقدر ولتاژ جریان مذکور بالاتر باشد، سطح و وخامت جراحات و سوختگی‌های وارده بیشتر و عمیق‌تر خواهد بود؛ همچنین جریان الکتریکی (برق) با عبور از بدن انسان، تغییراتی را در برخی قسمت‌های حیاتی بدن شامل اعصاب، ماهیچه‌ها و قلب ایجاد می‌کند که در نهایت باعث قطع فعالیت آن‌ها می‌شود!

-چگونه افراد را از شوک الکتریکی نجات دهیم؟ اگر می‌خواهید به فردی که درگیر شوک فشار قوی است کمک کنید، باید مراقب باشید که شما به قربانی دوم این برق گرفتگی تبدیل نشوید. اگر یک کابل فشار قوی روی زمین بیفتد، دامنه‌ای از جریان از نوک آن منتشر می‌شود و بهتر است به آن نزدیک نشوید و فرد آسیب دیده را از آن دور کنید. بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که با شماره‌ی 911 تماس بگیرید، بدین ترتیب شرکت برق از این موضوع باخبر می‌شود و برق را قطع می‌کند.