مونالیزای مرموز؟!

آیا تا به حال برایتان این سوال پیش آمده که مونالیزا کیست؟ و چرا این نقاشی که در قرن شانزدهم کشیده شده تا این زمان انقدر شهرت دارد. این تابلوی رنسانسی که میتوان گفت شناخته شده ترین تابلوی جهان است ، با رنگ روغن توسط نقاش معروف ایتالیایی لئوناردو داوینچی بر روی صفحه ی چوب سپیدار کشید شده است. این نقاشی مونالیزا جزو آثار مورد علاقه خود داوینچی هم بوده و گفته می شود که هرکجا که میرفته آن را همراه خود میبرده. این تابلو هم اکنون در موزه لوور پاریس در فرانسه آویخته شده و سالیان سال است که بینندگان زیادی را محسور زیبایی و ابهام خود کرده است.

این تابلو به همراه لبخند عجیب نقاشی مونالیزا در طی این سالها بارها توسط افراد مختلف ربوده شده است. این اثر یکی از مهم ترین آثار نقاشی جهان بوده و اتفاقات خاصی که برای آن افتاده از شهرت زیادی برخوردار است. همچنین دو عامل «لبخند خاص و مرموز ژکوند» و “سبک جدید و نوین داوینچی” در این اثر باعث محبوبیت و شهرت در بین مردم جهان شده است. دلیل علاقه مردم دنیا به این نقاشی به خاطر لبخند اسرار آمیز آن و همین طور هویت ناشناخته این اثر می باشد . تعداد بسیار زیادی فیلم بر اساس راز نقاشی مونالیزا در سالهای مختلف و هم چنین آثار مختلف موسیقی بر اساس الهام های گوناگونی که از این اثر گرفته شده،ساخته شده است.

برای مثال رمان «والفیرنو» نوشته‌ی «مارتین کاپاروس»، به داستان مردی به نام والفیرنو می‌پردازد که به همراهی یکی از کارکنان موزه لوور به نام «وینچنزو پروجا» ، نقاشی مونالیزا را در سال 1911 از این موزه می‌دزدد ؛ البته این اثر را دوباره به موزه برمی‌گردانند.اما دزدی‌اش باعث شد این نقاشی برای سالهای سال سر زبان ها بیوفتد و مورد توجه همگان قرار گیرد بعد از 5 نسل ، هنوز هم مورد توجه دوستداران هنر می‌باشد و تصویر آن را بر روی اجناس مختلف در تمامی دنیا می ببینیم نقاشی مونالیزا بین سال‌های 1503 تا 1519 توسط داوینچی کشیده شده است. در این زمان داوینچی در فلورانس زندگی می کرد. داستان های مختلفی برای شخصیت نقاشی مونالیزا مطرح می شود. زیگموند فروید حدس می‌زنند که داوینچی مادر خود را نقاشی کرده است. تعدادی از تحلیل گران می گویند به خاطر بعضی شباهت های خاص نقاشی مونالیزا با خود داوینچی احتمالا او صورت خود را نقاشی کرده است.

اما نظر قوی تر بیشتر محققان بر این است که این نقاشی مونالیزا که به لبخند ژکوند نیز معروف است پرتره ی زن تاجر فلورانسی است که در آن زمان زندگی می کرده است. به قدری این نظریه قوی بود که محققان قصد نبش قبر زن تاجر رو داشتند که به واسطه ی دی ان ای آن به حقیقیت این نقاشی پی ببرند. در نگاه ابتدایی این نقاشی تفاوتی با دیگر نقاشی های کشیده شده ی دنیا ندارد. اما با کمی نگاه زیرکانه خواهید فهمید. که نوع نشستن در عکس و نگاه کردن آن و همچنین لبخند خاص و ماندگار آن و رودی که از پشت سر او عبور میکند منظره ی خارق العاده و بسیار عجیب را رقم زده است و باعث معروفیت این نقاشی مونالیزا شده است.

در واقع داوینچی به زیباترین حالت توانسته است مرز میان انسان و طبیعت را به تصویر بکشد و فارق از هویت صاحب این نقاشی نمیتوان تاثیر خاص آن را بر این اثر نادیده گرفت. داوینچی با خلق این اثر توانست نام خود را برای همیشه در تاریخ هنر نقاشی دنیا ثبت کند. این اثر، توانست در آن دوره ی تاریخی مربوط به فلورانس انقلابی را در هنر کشیدن پرتره به وجود آورد و بسیار از شاگردان داوینچی و دیگر نقاشان با الهام گرفتن از این نقاشی مونالیزا آثار مختلفی را خلق نمودند.البته با روی کار آمدن سبک دادائیسم، بسیاری از آثار قدیمی مورد تمسخر قرار گرفتند. زیرا آن‌ها از این طریق می‌خواستند از خشونت و زشتی جهان اعلام بیزاری کنند.

اگر تا اکنون به ابرو های نقاشی مونالیزا توجه نکرده اید این بار با دقت بیشتر نگاه کنید خواهید دید که این اثر بدون داشتن ابرو به نظر میرسد که در مورد این هم داستان های جالبی وجود دارد. عده ای میگویند این نداشتن ابرو نشان از طبقه ی بالای اجتماعی فرد دارد و دیگر محققان نظر بر این دارند که داوینچی نقاشی خود را هیچ وقت کامل نکرده است و مقداری از آن مانده است. محققان در سال 2007 توانستند با انجام آزمایش های خاص و عکس برداری های دیجیتالی دریابند که داوینچی نه تنها ابرو ها را به طور کامل کشیده، بلکه مژه ها را هم بسیار زیبا رنگ آمیزی کرده. اما در طول زمان و جابه جایی های این نقاشی این قسمت ها کمرنگ تر شده اند و تا حدی از بین رفته اند.

به گزارش گروه فرهنگی ایرنا از تارنمای روزنامه نشنال، پاسکال کوت (Pascal Cotte) دانشمند و مهندس فرانسوی ۱۵ سال گذشته را به مطالعه تابلوی مونالیزا شاهکار لئوناردو داوینچی هنرمند بزرگ دوره رنسانس گذراند و به تازگی یافته‌های خود را در مجله میراث فرهنگی/ Cultural Heritage منتشر کرد. این پروژه تحقیقاتی در سال ۲۰۰۴ و همزمان با آن آغاز شد که موزه لوور پاریس به کوت اجازه داد به کمک یک دوربین چندطیفی با وضوح تصویر بالا، این تابلوی نقاشی را دیجیتالی کند. فناوری لومیر با قابلیت تشخیص و شناسایی نور بازتاب شده در ۱۳ طول موج، به این دانشمند اجازه داد لایه‌های پنهان شده در زیر سطح نقاشی را ببیند.

پس از گرفتن بیش از یک هزار و ۶۵۰ عکس، کوت چندین سال را صرف تحلیل جزئیات این اثر کرد. وی در امتداد خط رویش مو و روی دست سوژه تابلوی مونالیزا، خطوط ذغالی کشف کرد که نشان می‌دهد در این تابلو از تکنیک spolvero یا انتقال تصویر از سطحی به سطح دیگر استفاده شده است. کشف این طرح مخفی همچنین احتمال این که از آن برای تهیه نسخه‌های رونوشت از مونالیزا استفاده شده باشد را مطرح می‌کند. یکی دیگر از جزئیاتی که در جریان این پژوهش کشف شد، وجود یک سنجاق سر در سمت راست پیشانی مونالیزاست. از آنجا که استفاده از این دست متعلقات در آن دوران در فلورانس مرسوم نبود، کوت این نظریه را مطرح کرد که ممکن است تابلوی داوینچی یک اثر تمثیلی بوده باشد و مونالیزا نماد عدالت یا نیک‌سرشتی.