چطوری تصمیم بگیریم؟

چطوری تصمیم بگیرم: 👇 ۱. تهیه‌ی فهرستی از راه‌حل‌ها و گزینه‌های ممکن برای تهیه‌ی فهرستی از راه‌حل‌ها و یا گزینه‌های موجود، معمولا استفاده از یک روند حلِ مسئله‌ی گروهی (یا انفرادی) مناسب است. این روند می‌تواند شامل «طوفان ذهنی» یا سایر روندهای «تولید ایده» باشد. این مرحله در روند کلی تصمیم‌گیری اهمیت زیادی دارد، زیرا تصمیمات از میان همین مجموعه‌ انتخاب‌های ثابت گرفته خواهند شد.

۲. تهیه‌ی جدول زمانی برای تعیین مدت زمانی که باید به روند تصمیم‌گیری اختصاص دهید، در نظر داشتن موارد زیر مفید خواهید بود: برای این تصمیم چقدر زمان موجود است؟ آیا برای تصمیم‌گیری ضرب‌الاجلی تعیین شده است؟ پیامدهای رد شدن از این ضرب‌الاجل چیست؟ آیا تصمیم‌گیری سریع مزایایی دارد؟ تصمیم‌گیری چقدر اهمیت دارد؟ اینکه تصمیمِ اتخاذشده صحیح باشد چقدر اهمیت دارد؟ آیا صرف زمان بیشتر کیفیت تصمیم را افزایش می‌دهد؟ به خاطر داشته باشید که گاهی یک تصمیم سریع مهم‌تر از تصمیم «درست» است و گاهی بالعکس.

۳. جمع‌آوری اطلاعات پیش از تصمیم‌گیری، همه‌ی اطلاعات مرتبط باید جمع‌آوری شوند. اگر اطلاعات ناکافی یا منسوخ‌ باشند، احتمال اینکه تصمیم اشتباهی گرفته شود، بیشتر می‌شود. اگر اطلاعات نامرتبط زیاد باشد، تصمیم‌گیری سخت می‌شود و عوامل غیرضروری باعث سردرگمی می‌شود. بنابراین، شما به اطلاعات به‌روز و دقیق نیاز دارید تا بر پایه‌ی آن تصمیم بگیرید.

۴. سنجش میزان ریسک یکی از پرسش‌های کلیدی این است که میزان ریسک این تصمیم‌گیری چقدر باید باشد؟ عموما، مقدار ریسکی که یک فرد ممکن است بپذیرد، به موارد زیر بستگی دارد: شدت پیامدهای تصمیم‌گیری اشتباه منافع تصمیم‌گیری درست میزان بد بودن بدترین نتیجه‌ی ممکن و احتمال وقوع چنین نتیجه‌ای در نظر گرفتن ریسکِ وقوع بدترین نتیجه‌ی ممکن و تصمیم‌گیری درباره‌ی اینکه آیا این ریسک قابل قبول است یا نه، نیز بسیار مفید است. انتخاب می‌تواند بین دو تصمیم باشد؛ یکی «تلاش همه‌جانبه برای موفقیت» و دیگری «مسیر امن».

۵. تصمیم‌گیری درباره‌ی ارزش‌ها هر کسی مجموعه‌ی منحصر به‌فردِ ارزش‌های خودش را دارد، یعنی همان چیزهایی که شخص معتقد است بیشترین اهمیت را دارند. تصمیماتی که می‌گیرید درنهایت برپایه‌ی ارزش‌هایتان خواهد بود؛ به این معنا که تصمیمی که برای شما درست است، ممکن است برای فرد دیگری درست نباشد. اگر مسئولیت تصمیمی بین چندین نفر تقسیم شده است، این احتمال وجود دارد که ارزش‌های یکی از افراد با ارزش‌های سایرین همخوانی نداشته باشد. در چنین مواردی، به توافق رسیدن درباره‌ی اینکه کدام ارزش‌ها وزن بیش‌تری دارند، اهمیت زیادی دارد. خیلی مهم است که همه‌ی افراد ارزش‌هایی را که تصمیم‌گیری براساس آنها انجام می‌شود، درک کرده باشند، چرا که این ارزش‌ها تأثیر عمیقی روی انتخاب نهایی دارد.

۶. بررسی مزایا و معایب می‌توان راه‌حل‌ها و گزینه‌های مختلف را با در نظر گرفتن مزایا و معایب هر کدام، مقایسه کرد. پس از فهرست کردن مزایا و معایب، ممکن است فورا بتوانید تصمیم بگیرید که بهترین گزینه کدام است. هرچند، رتبه‌بندی مزایا و معایب در یک مقیاس ۱ تا ۱۰ (۱۰: مهم‌ترین و ۱: کم‌اهمیت‌ترین) نیز می‌تواند مفید باشد. در نمره‌دهی به مزایا و معایب در نظر گرفتن اینکه مشخص کنید هر مورد از فهرست‌تان چقدر اولویت دارد، برای رسیدن به ارزش‌های مورد توافق، کمکتون می‌کند.

۷. تصمیم‌گیری سرانجام، زمان تصمیم‌گیری فرا می‌رسد! جمع‌آوری اطلاعات باید داده‌های کافی برای تصمیم‌گیری را فراهم کرده باشد. شما مزایا و معایب هر گزینه را نیز می‌دانید. پس حالا دیگر وقت تصمیم‌‌گیری است. ممکن است به این مرحله برسید و یک گزینه‌ی «برنده» داشته باشید اما همچنان احساس خوبی نداشته باشید. اگر چنین حالتی پیش آمد، از اینکه روند را دوباره طی کنید، نترسید. شاید تمام مزایا و معایب را فهرست نکرده باشید یا شاید نمره‌ی نامناسبی به یکی از عوامل داده باشید. یادتان باشد که شهود یا «حس درونی‌تان» شاخصی قوی برای تشخیص درستی تصمیم و تناسب آن با ارزش‌هایتان است.